سفر محمدرضا شاه پهلوی به ترکیه ۵ آبان ماه ۱۳۴۱ - ۹ آبان ماه ۱۳۴۱
| دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران | تصمیم‌های مجلس | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
۵ آبان ماه ۱۳۴۱ شاهنشاه به دعوت پرزیدنت ترکیه ژنرال گورسل برای بازدید از آن کشور به آنکارا پرواز کردند و در فرودگاه آنکارا از سوی پرزیدنت گورسل و سران و بزرگان ترکیه مورد پیشباز قرارگرفتند.
شاهنشاه در پاسخ به خوش‌آمدگویی پرزیدنت گورسل فرمودند:
- اکنون دو کشور ترکیه و ایران به سرعت در راه بنای سازمان بزرگ آینده خود گام بر می‌دارند و هر روز که می‌گذرد شاهد پیروزی‌ها و موفقیت‌های تازه‌ای در راه ساختن کشوری آباد و مترقی با مردمی مرفه و سعادتمند هستند. این مساعی همراه با کوشش و تلاش خستگی ناپذیر ما برای تقویت صلح و تفاهم بین المللی که لازمه اصلی موفقیت در این نهضت بزرگ معنوی و مادی ملل ایران و ترکیه است صورت می‌گیرد.
شاهنشاه در آیینی تاج گل زییایی بر آرامگاه زنده یاد حضرت کمال آتاتورک پدر ترکیه نهادند.
در میهمانی رسمی شام که از سوی ژنرال گورسل پرزیدنت ترکیه در آنکارا به سرفرازی ورود اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی داده شد، شاهنشاه در پاسخ به بیانات پرزیدنت گورسل فرمودند:
- وجود یک ترکیه آزاد و آباد و نیرومند طبعا آرزوی قلبی ما و خواسته همه دوستداران واقعی صلح و ترقی این منطقه حساس از جهان است، همچنانکه وجود یک ایران نیرومند و آباد ضامن دیگری بر این امر به شمار می‌رود، زیرا نیرومندی و پیشرفت کشورهای ما مهمترین تضمین بقای ثبات و آرامش سیاسی این ناحیه مهم جغرافیایی است.
۶ آبان ماه ۱۳۴۱ شاهنشاه به مرکز سازمان پیمان مرکزی در آنکارا تشریف فرما شدند و در پاسخ بیانات دبیرکل سنتو سخنانی ایراد کردند و فرمودند:
- کشور من و متفقین آن در سازمان پیمان مرکزی همواره طرفدار حل مسالمت آمیز مسایل بین المللی بوده و در زاه تامین امکانات تقلیل سلاح کوشش کرده‌اند و من امیدوارم فعالیت‌های ما مثمر ثمر گردد. ما باید برای تامین آینده بهتری رشته‌های دوستی خود را بیش از پیش مستحکم کنیم.
در این روز شاهنشاه از دانشگاه جنگ ترکیه بازدید فرمودند و سپس در کاخ پرزیدنت ترکیه با جمال گورسل به گفتگو پرداختند.
از سوی شاهنشاه میهمانی شام باشکوهی به سرفرازی پرزیدنت ترکیه در سفارت کبرای شاهنشاهی ایران در آنکارا برگزار شد.
۷ آبان ماه ۱۳۴۱ شاهنشاه پنج تن از بانوان جمعیت‌های خیریه شهر آنکارا را در کاخ ویژه شاهنشاه پذیرفتند. سپس گروهی از دانشجویان ایرانی در آنکارا به پیشگاه همایونی بار یافتند. در این باریابی شاهنشاه فرمودند:
- می‌خواهم این را خوب بدانید که دراین سه هزار سال تاریخ ایران هیچ وقت چنین انقلاب اجتماعی که الان در ایران صورت می‌گیرد به وقوع نپیوسته بود. اکنون اجتماعی ما دارد بکلی زیر و رو می‌شود. اساس و پایه آن دارد عوض می‌شود. بنیاد و پایه اجتماع ما چه در حال و چه با نقشه‌هایی که داریم در آینده نزدیک صرفا بر مبنای تامین منافع اکثریت مردم قرار می‌گیرد.
برای سی و نهمین سال استقلال کشور ترکیه آیین رژه دانش آموزان، پیشاهنگان و برگزیدگان ارتش ترکیه در پیشگاه اعلیحضرت شاهنشاه و ژنرال گورسل پرزیدنت ترکیه در میدان اسبدوانی (هی‌پوتروم) شهر آنکارا برگزار شد.
۸ آبان ماه ۱۳۴۱ برنامه سفر شاهنشاه در ترکیه پایافت و شاهنشاه از آنکارا رهسپار استانبول شدند.
با پایان سفر رسمی شاهنشاه ایران به ترکیه اعلامیه‌ای میان دو کشور در تهران و آنکارا به چاپ رسید. در این اعلامیه رهبران دو کشور اراده استوار خود را در پی گیری نگاهبانی از صلح و امنیت منطقه اعلام داشتند و سپارش نمودند که در چهارچوب منشور ملل متحد و پیمان دفاعی سنتو که هموندی آن را دارا هستند به همکاری خود همچنان ادامه خواهندداد.
دانشجویان ایرانی در استانبول به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. در این باریابی شاهنشاه با اشاره به پیشرفت‌های اجتماعی که به تازگی در ایران انجام شده است و برنامه‌های آینده کشور فرمودند:
- محال است که بعد از این همه تجربیات ما بیاییم مثل افراد تازه کار و بدون تجربه دو مرتبه فریب بخوریم، دو مرتبه مملکت ما دستخوش حوادث شود، دستخوش امیال افرادی که بخواهند کسان دیگری را بهنفع خودشان جلو بیاندازند، آنها را به اصطلاح دن توپ بیاندازند و خودشان پشت دیوارهای مصنوعی یا پشت شیشه نگاه بکنند و ته دلشان بخندند. این دوره‌ها گذشته است، این گونه کارها خیانت است و مملکت ایران دیگر تاب خیانت را ندارد.
۹ آبان ماه ۱۳۴۱ شاهنشاه پس از چهار روز از استانبول به تهران بازگشتند.