سفر رسمی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به عمان ۱۴ تا ۱۷ آذر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
| دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران | درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | برنامه عمرانی پنجم/سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی آذر ماه تا اسفند ماه |
سفر رسمی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به عمان ۱۴ تا ۱۷ آذر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
تدارک وسیع مردم عمان برای استقبال و پذیرایی از شاهنشاه
ناظران سیاسی در عمان برای نخستین دیدار رهبر کشورمان اهمیت خاصی قائلند و اظهار عقیده می‌کنند که با توجه به مناسبات بسیار نزدیک و برادرانه‌ای که بین دو کشور موجود است، گفتگوهای رهبران دو کشور به گسترش هر چه بیشتر این روابط خواهد انجامید. ناظران سیاسی در عمان پیش‌بینی می‌کنند که گفتگوهای رهبران ایران و عمان بیشتر در چهار چوب روابط دو سویه، مسائل مهم منطقه و امنیت خلیج فارس خواهد بود. بر اساس برنامه‌ای که از سوی دولت پادشاهی عمان انتشار یافته است شاهنشاه آریامهر در این سفر از مرکز استان ظفار خواهند کرد.
مردم عمان خود را آماده پیشباز و پذیرایی شکوهمند از رهبر ایران کرده‌اند. کشور پادشاهی عمان در کرانه خلیج فارس آماده استقبالی با شکوه از شاهنشاه آریامهر است. مردم این کشور با بستن تاق نصرت‌های باشکوه، پرچم‌های ایران و عمان، پوسترهای شاهنشاه آریامهر و سلطان قابوس و شعارهای خوش‌آمد، آماده پیشبازی بی مانند از شاهنشاه کشور ایران هستند. نخستین سفر رسمی شاهنشاه آریامهر به کشور سلطنت‌نشین عمان روز دوشنبه 14 آذز ماه آغاز می‌شود و چهار روز شاهنشاه از عمان دیدن می‌کنند. در مسیر شاهنشاه آریامهر از فرودگاه عمان تا قصرالعلم، محل اقامت شاهنشاه، هزاران پرچم ایران و تمثال‌های شاهنشاه و سلطان قابوس و چندین تاق نصرت زیبا برپا شده است و مردم خیابان و میدان‌ها و مغازه‌ها را با آویختن چراغ‌های رنگارنگ و پرچم‌های ایران پیراسته‌اند.
۱۴ آذر ماه ۲۵۳۶ سفر رسمی چهار روزه شاهنشاه آریامهر به کشور پادشاهی عمان از امروز آغاز شد. شاهنشاه آریامهر با هواپیمای اختصاصی به فرودگاه مسقط تشریف‌فرما شدند. از دقایقی پیش از ورود هواپیمای آورنده شاهنشاه آریامهر به فرودگاه مسقط، اعلیحضرت سلطان بن قابوس پادشاه عمان و گروهی از بلندپایگان این کشور برای پیشباز از رهبر ایران در فرودگاه مسقط چشم به راه نشستن هواپیمای شاهنشاه آریامهر بودند. هواپیمای اختصاصی حامل شاهنشاه آریامهر در ساعت ۱۰/۱۴ دقیقه به وقت تهران که از سوی ۴ فروند از هواپیماهای نیروی هوایی عمان همراهی می‌شد در باند فرودگاه مسقط به زمین نشست و دقایقی پس از آن شاهنشاه آریامهر از هواپیما بیرون آمدند. اعلیحضرت سلطان قابوس برای پیشباز تا پای پلکان هواپیما آمده بودند. در این هنگام شاهنشاه آریامهر همراهان را معرفی فرمودند و اعلیحضرت سلطان قابوس نیز متقابلاً هیأت پیشبازکنندگان را معرفی کردند، آنگاه اعلیحضرت سلطان قابوس خوش آمد گفتند.
شاهنشاه آریامهر با پیشباز باشکوه اعلیحضرت سلطان قابوس و بلندپایگان این کشور وارد مسقط شدند. مسقط برای پیشباز باشکوه از موکب شاهنشاه در نخستین سفر رسمی معظم‌له به عمان از چند روز پیش به آرنگ‌های خوش‌آمد آراسته شده بود. در استادیوم ورزشی مسقط جشن ورزشی عمان در پیشگاه شاهنشاه آریامهر برگزار می‌شود. روز سه شنیه ۱۵ آذر ماه شاهنشاه آریامهر رهسپار صلاله مرکز استان ظفار می‌شوند. رهبران دو کشور ایران و عمان روز چهارشنبه ۱۶ آذر ماه گفتگوهای رسمی خواهند داشت. در سفر شاهنشاه آریامهر به عمان عباسعلی خلعتبری وزیر امور خارجه، تیمسار سپهبد محسن هاشمی‌نژاد رییس سرای نظامی شاهنشاه و ژنرال آجودان اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، آقای امیر اصلان افشار رئیس کل تشریفات شاهنشاهی، تیمسار سپهبد دکتر عبدالکریم ایادی پزشک مخصوص اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، آقای رستم امیربختیار قائم مقام رئیس کل تشریفات شاهنشاهی، آقای عباس نیّری سفیر و مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، آقای عبدالامیر خزعل رئیس تشریفات دربار شاهنشاهی، آقای داود امیرقاسمی رئیس تشریفات دربار شاهنشاهی، آقای علی نصرتیان رئیس تشریفات دربار شاهنشاهی، آقای منوچهر داودی سرپرست اداره اول سیاسی وزارت امور خارجه، آقای کامبیز یزدان‌پناه مدیر کل اطلاعات و مطبوعات دربار شاهنشاهی، آقای سردار جاف، معاون رئیس تشریفات دربار شاهنشاهی، آقای علی خردمه سفیر شاهنشاه آریامهر در مسقط نیز به همراهان رکاب همایونی پیوستند.
گفتگوهای مهم شاهنشاه و سلطان قابوس درباره امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز
۱۵ آذر ماه دومین روز سفر رسمی شاهنشاه آریامهر به کشور سلطنتی عمان است که همراه با بازدیدی از صلاله مرکز استان ظفار بود. شاهنشاه پیش از نیمروز به همراه اعلیحضرت سلطان قابوس مسقط پایتخت عمان را با هواپیما ترک کردند و پس از نیمروز پس از بازدید از شهر صلاله به مسقط بازمی‌گردند.
ظفار نام آشنایی برای همه مردم جهان است زیرا سال‌ها نبردهایی در این منطقه بین نیروهای عمان و شورشیان در جریان بوده است. نیروی ارتش شاهنشاهی ایران در همین منطقه بنا بر درخواست دولت عمان در عملیات سرکوبی شورشیان این کشور شرکت داشت. امروز ظفار منطقه امن و آرامی است و در پناه این آرامش دولت عمان برنامه‌های عمرانی خود را در این منطقه که یکی از مستعدترین نقاط این کشور است با سرعت آغاز کرده است. سفر شاهنشاه به عمان در شرایطی انجام می‌گیرد که مردم این کشور هفتمین سال سلطنت پادشاه عمان را که آغاز تاریخ جدید و پیشرفت‌های کشورشان است جشن می‌گیرند. عمانی‌ها می‌گویند، آنچه اکنون دارند از کارخانه‌ها و تأسیسات، فرودگاه‌ها و جاده‌ها، مدرسه‌ها و بیمارستان‌ها، همه را در مدت همین ۷ سال و به رهبری سلطان قابوس به دست آورده‌اند. این جشن ملی را دیشب بیش از ۲ هزار دانش‌آموز با نور و رنگ و شادی و هلهله در پیشگاه شاهنشاه و سلطان قابوس برگزار کردند. استادیوم ۳۰ هزار نفری مسقط غرق در نور و انباشته از مردم بود. زن‌ها در جایگاه‌های مخصوص با جامه‌های رنگارنگ جدا از مردان عمانی در جایگاه‌های دیگری در هوای مطبوع دیشب عمان تماشاگر این برنامه بودند. برنامه جشن دیشب آمیخته‌ای از رقص‌های سنتی و بومی عمان و نرمش‌های ساده بود. نوجوانان عمان که تازه به جامه پیشاهنگی درآمده بودند، دیشب در همین مراسم سوگند یاد کردند.
مذاکرات
در برنامه به چاپ رسیده چهارشنبه ۱۶ آذر ماه، روز گفتگوهای رسمی میان رهبران ایران و عمان خواهد بود ولی بی گمان در دیدارهایی که شاهنشاه آریامهر و سلطان قابوس دیروز و امروز داشته‌اند، تبادل نظرهایی بین رهبران دو کشور انجام شده و ادامه خواهد داشت. در همه برنامه‌ها و آیین‌ها، سلطان قابوس شاهنشاه را از قصرالعلم تا پایان برنامه همراهی می‌کنند و پس از آنکه شاهنشاه به کاخ اختصاصی تشریف‌فرما شدند، پادشاه عمان به کاخ خود می‌روند.
به خصوص امروز که در برنامه بازدید از صلاله دیدار از شهر صلاله پیش بینی شده و در مدت پرواز مسقط تا صلاله و به هنگام بازگشت، رهبران دو کشور تبادل نظرهایی خواهند داشت. هر چند که درباره گفتگوهای شاهنشاه و سلطان قابوس دستور مذاکراتی منتشر نشده ولی بدون تردید با توجه به سخنان سلطان قابوس در فرودگاه «سیب» مسقط قبل از تشریف‌فرمایی شاهنشاه توسعه مناسبات دو کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گیرد. امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز، مسایل مربوط به خاور میانه عربی و مسایل جهانی بین دو رهبر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ورود به مسقط
روز ۱۴ آذر ماه شاهنشاه آریامهر برای یک دیدار رسمی ۴ روزه از کشور عمان با هواپیمای اختصاصی به فرودگاه مسقط تشریف‌فرما شدند. از دقایقی پیش از ورود هواپیمای حامل شاهنشاه آریامهر به فرودگاه مسقط، اعلیحضرت سلطان بن قابوس پادشاه عمان و گروهی از بلندپایگان این کشور برای پیشباز از رهبر ایران در فرودگاه مسقط حضور یافته بودند. هواپیمای اختصاصی حامل شاهنشاه آریامهر در ساعت ۱۰/۱۴ دقیقه به وقت تهران که از سوی ۴ فروند از هواپیماهای نیروی هوایی عمان همراهی می‌شد در باند فرودگاه مسقط به زمین نشست و دقایقی پس از آن شاهنشاه آریامهر از هواپیما بیرون آمدند. اعلیحضرت سلطان قابوس برای پیشباز تا پای پلکان هواپیما آمده بودند. در این هنگام شاهنشاه آریامهر همراهان را معرفی فرمودند و اعلیحضرت سلطان قابوس نیز متقابلاً هیأت پیشبازکنندگان را معرفی کردند، آنگاه اعلیحضرت سلطان قابوس خوش آمد گفتند.
سپس شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس در جایگاه ویژه قرار گرفتند و دسته موزیک سلام شاهنشاهی و سرود ملی عمان را نواخت و در این هنگام بیست و یک تیر توپ به نشانه احترام شلیک شد. آنگاه شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس از گارد احترام سان دیدند. پس از بازدید از گارد احترام، شاهنشاه آریامهر از برابر صف پیشبازکنندگان رد شدند و آن‌ها را مورد مهربانی همایونی قرار دادند. همچنین شاهنشاه آریامهر از برابر صف ایرانیانی که در عمان زندگی می‌کنند و برای پیشباز از شاهنشاه آریامهر به فرودگاه مسقط آمده بودند گذشتند و آن‌ها را مورد مهربانی قرار دادند. پس از این مراسم، شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس به سالن تشریفات سلطنتی فرودگاه مسقط تشریف‌فرما شدند و پس از چند لحظه توقف با اتومبیل در میان ابراز احساسات هزاران تن از مردم عمان به کاخ دارالعلم اقامتگاه اختصاصی عزیمت فرمودند. در مسیر موکب شاهنشاه آریامهر از فرودگاه تا کاخ دارالعلم چندین تاق نصرت به نشان شادی و پیشباز گرم مردم عمان برپا شده و خیابان‌های مسقط چراغان شده‌اند.
روزنامه الوطن چاپ مسقط در شماره امروز خود ضمن چاپ فرتور شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس در برگه نخست خود، بخش‌هایی از کتاب انقلاب سفید به قلم شاهنشاه آریامهر را نیز نوشته است. این روزنامه با تیتر درشت که سراسر عرض روزنامه در بر می‌گیرد نوشته است:
- امروز دیدار رهبر معظم ایران از عمان آغاز شد. الوطن اضافه کرده است که گفتگوهای مهمی میان رهبران دو کشور انجام خواهد شد و جاهای بسیاری از عمان مورد بازدید شهریار ایران قرار خواهد گرفت. الوطن دو صفحه کامل از ۸ صفحه خود را به چاپ نوشتارهایی از کتاب انقلاب سفید و چاپ عکس‌هایی از شاهنشاه آریامهر و پیشرفت‌های همه‌جانبه ایران اختصاص داده است. روزنامههای الوطن و عمان به مناسبت دیدار شاهنشاه آریامهر از عمان شماره‌های مخصوص انتشار داده‌اند. نشریات عمان که به طور هفتگی و در هفته دو بار انتشار می‌یابد در مدت سفر شاهنشاه آریامهر روزانه منتشر خواهد شد. فرستنده‌های رادیو تلویزیون عمان در مسقط و صلاله از روز گذشته بخش‌هایی از برنامه‌های خود را با پخش فیلم‌ها و برنامه‌هایی از پیشرفت‌های ایران و فیلم‌هایی از جاذبه‌های جهانگردی و رقص‌های فولکلور ایران اختصاص دادند. این برنامه‌ها در طول دیدار شاهنشاه آریامهر از عمان ادامه خواهد داشت.
شاهنشاه از عراق دیدن می‌فرمایند.
۱۶ آذر ماه ۲۵۳۶
شاهنشاه: در صورت تقاضای کمک از طرف کشورهای آزاد خلیج فارس، ایران از امنیت هر کشور خلیج فارس دفاع می‌کند.
شاهنشاه: ایران و عمان برای جلوگیری از هرگونه خرابکاری در خلیج فارس مسئولیت مشترک دارند.
پیش از نیمروز ۱۶ آذر ماه گفتگوهای رسمی شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس پادشاه عمان در مسقط انجام شد. سپس رهبران دو کشور به نزوه تشریف‌فرما شدند و پس از بازدید از نزوه به مسقط بازمی‌گردند. در محافل سیاسی گفته شد که در گفتگوهای رهبران دو کشور مسایل مهمی مانند امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز و مسئله همکاری کشورهای منطقه برای حفظ صلح و آرامش در منطقه و همچنین مسایلی نظیر تحولات اخیر خاورمیانه و سایر مسایل مورد علاقه دو کشور مورد بررسی قرار گرفته است. دیشب به افتخار شاهنشاه آریامهر از جانب اعلیحضرت سلطان قابوس پادشاه عمان میهمانی شامی در قصرالعلم مسقط ترتیب یافت. در این میهمانی همراهان شاهنشاه آریامهر، افراد خاندان سلطنتی عمان، وزراء، مقامات برجسته عمان افتخار حضور داشتند. بر سر میز شام اعلیحضرت قابوس پادشاه عمان سخنانی ایراد کرد و اظهار داشت: اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر اگر از مهمترین پل‌های وابستگی میان کشورها، تفاهم و پشتیبانی در سطح رهبران و همکاری هماهنگی در سطح حکومت‌ها و مبادله احساسات و مودّت و برادری در سطح ملت‌ها باشد، خداوند را سپاس همه این عناصر در میان ایران و عمان وجود دارد. در فضای این وابستگی سازنده و با شکوه خوشوقتم که گرمترین و صمیمی‌ترین خیر مقدم را به مناسبت زیارت با میمنت تان به کشور دوم خود عمان تقدیم دارم. بی‌گمان ملت و حکومت عمان در این احساسات شریک هستند. حضور مبارک آن اعلیحضرت در بین ما رویدادی است بس بزرگ که دل‌هایمان را سرشار از شادی و لبریز از احساس افتخار می‌کند. آری رویدادی است که وابستگی‌های دیرینه و ریشه‌دار را که در طول اعصار و قرون میان ایران و عمان وجود داشته است استوار می‌سازد، همچنان تأییدی است بر همکاری جدی و مثمر که میان دو کشور در سال‌های اخیر به وقوع پیوسته است. این همکاری در سخت‌ترین و دشوارترین مراحل و در میدان جنگ به صورتی آزمایشی آغاز شد و همچنان دوام آورد و هر چه بیشتر شکوفان و پابرجا ماند و سرانجام به پیروزی رسید. فرجام این همکاری با شکست قاطع نیروهای شر و اهریمنی و متجاوز جلوه‌گر شد. اعلیحضرتا، عمان هرگز نقش قهرمانانه آن اعلیحضرت و نیروهای ارتش شجاع شاهنشاهی را در این پیروزی با شکوه فراموش نخواهد کرد. نقش قهرمانانه‌ای که زبان را به تمجید و تعریف وامی‌دارد. هنگامی که از اعلیحضرت این پشتیبانی قاطع و برادرانه را در برابر نیروهای متجاوز و یاغی که بدخواه ما و منطقه مان بودند از نزدیک احساس کردیم، با احترام و حق‌شناسی مانع آن شدیم که کوشش پیگیر و مجدانه اعلیحضرت در زمینه همکاری و سازندگی میان کشورهای منطقه بی‌نتیجه بماند. آن کوششی که هدفش پی‌ریزی امنیت و آسایش منطقه و دور کردن آن از کشمکش‌های بین‌المللی است تا ملت‌های این منطقه در محیطی سرشار از استقرار و آسایش مسیر سازندگی را ادامه دهند و از نعمت آن بهره‌مند شوند. ما همچنان کوشش فراوان آن اعلیحضرت را با ستایش بسیار در راه استواری صلح و امنیت بین‌المللی و رشد و پیشرفت اقتصاد جهانی و تحول سازنده آن هماهنگ با منافع همه ملت‌ها شاهد بودیم. ما نقش سازنده آن اعلیحضرت را در مهمترین مشکل معاصر بین‌المللی که در رأس آن مسئله خاورمیانه قرار دارد دنبال کردیم زیرا شخص اعلیحضرت همواره از حقوق حقه ملت عرب جانبداری می‌فرمایند و حمایتی که شایان ستایش و درخور تقدیر است به عمل می‌آورند، از سوی دیگر در داخل کشور با شکوه‌تان با تمجید فراوان مسیر تحول و سازندگی انقلاب سفید را دنبال کردیم که سرآغاز با شکوه آن در عصر پهلوی و به وسیله اعلیحضرت رضا شاه کبیر پی‌ریزی گردید و بعد از او به دست توانای آن اعلیحضرت این سازندگی با کوشش‌های مجدانه دنبال شد و امروز به کاخ بلند و با شکوهی مبدل شده است که زیر سایه آن ملت دوست ایران از حاصل پر ارزش آن برخوردار شده است. دستاوردهای عظیم اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی که با رهبری‌های خردمندانه اعلیحضرت تحقق یافته است، به حق نظر جهانیان را جلب کرده و آن‌ها را به تحسین واداشته است و به وسیله این دستاوردها ایران جایگاه شایسته و رفیع خود را در میان مهمترین کشورهای جهان به دست آورده است. اعلیحضرتا، ما در عمان با ستایش کامل بر وابستگی و حسن همجواری و مسایل مشترکی که هدفش استوار ساختن امنیت و استقرار منطقه‌ای است که همگی به آن وابسته‌ایم ارج می‌نهیم.
تنگه هرمز
ناگفته نماند، مسافت میان تهران و مسقط چندان دور نیست ولی نزدیکتر از آن سواحل دو کشور است که مسافتی بیشتر از ۲۵ میل ندارد و در گذرگاه تنگه هرمز بهم می‌رسند. همان تنگه‌ای که هر دو کشور بر سلامت و ضمانت و آزادی رفت و آمد و کشتیرانی بین‌المللی در آن می‌کوشیم. اعلیحضرتا، در کشور من از هنگامی که به سلطنت رسیده‌ام همواره برای ساختن کشور و بالا بردن حیثیت و اعتبار و امنیت و استحکام آن تلاش و پی گیری کرده‌ام زیرا با دستی ساختیم و با دست دیگر جنگیدیم تا خطر ویرانگرانی را که از مرزهای جنوبی بر ما وارد شده بود خنثی کنیم. خداوند پیروزی را عطا فرمود زیرا توانستیم با مشارکت ارزنده و مجدانه آن اعلیحضرت فعالیت‌های خرابکارانه و ویرانگرانه آن گروه یاغی را که بدخواه عمان بودند و می‌خواستند از راه عمان همه منطقه ما را ویران سازند خنثی کنیم. البته با وجود موفقیت و پیروزی در سطح نظامی نباید جانب احتیاط را از دست داد زیرا بایستی هر چه بیشتر در ادامه تجهیز نیروهای مسلح مان کوشا باشیم تا برای رویارویی با هرگونه رویدادها و احتمالات ناگوار آینده آماده باشیم. ولی به طور یقین این پیروزی نظامی امکان بیشتری از گذشته جهت بذل توجه در امر سازندگی داخلی در جنوب مملکت ما و همچنان در شمال آن فراهم ساخت تا بدینوسیله زندگانی بهتری برای ملت عمان تحقق یابد. همچنان همکاری جدی و بی‌شائبه در سطح نظامی میان دو کشور منجر به این پیروزی گردید. امیدوارم که در زمینه‌ها و موارد مهم دیگر نیز همکاری بیشتری برقرار شود تا بدینسان روابط دیرینه و وابستگی‌های برادرانه میان دو ملت دوست و مسلمان و همجوار محکم‌تر شود و هر چه بیشتر رشته‌های تاریخی ریشه‌دار میان ایران و عمان استوارتر گردد. اعلیحضرتا، آنچه دل‌های ما را سرشار و مالامال از شادی می‌کند تشریف‌فرمایی آن اعلیحضرت به کشور دوست شان عمان است و این شادی عمیق‌تر از آن است که واژه‌ها و کلمات بتواند مبین و گویای آن باشد ولی آگاهی آن اعلیحضرت از احساسات خودم و دولت و ملت من در مورد شخص اعلیحضرت و کشور بزرگ ایشان مرا از طولانی شدن سخن منصرف می‌سازد. هزاران بار به آن اعلیحضرت خوش‌آمد می‌گوییم. خداوند سلامت و تندرستی و سعادت را به آن اعلیحضرت ارزانی فرماید. در پایان امیدوارم به دست توانای اعلیحضرت موفقیت و پیشرفت و شکوفایی روزافزون ملت کهنسال ایران تحقق یابد. شاهنشاه آریامهر در پاسخ بیانات اعلیحضرت پادشاه عمان فرمایشاتی ایراد کردند و فرمودند: اعلیحضرتا، از سخنان محبت‌آمیز شما نسبت به کشور و ملتم و نسبت به خودم صمیمانه تشکر می‌کنم. من امروز برای نخستین بار به کشور شما آمده‌ام ولی همان‌طوری که اظهار داشتید، خودم را بهیچوجه یک تازه وارد احساس نمی‌کنم بلکه از هر حیث در خانه خویش می‌یابم و مسلم است که با توجه به برادری و دوستی عمیقی که میان ما وجود دارد، این احساس امری کاملاً طبیعی است. آنچه برای من مایه مزید خوشبختی است این است که خود را امروز در کشوری می‌یابم که با رهبری و اراده قاطع شما در جریان تجدید حیات و سازندگی همه جانبه است و آینده امیدبخش و درخشانی در آن پی‌ریزی می‌شود. پنج سال پیش در نطق تاریخی خودتان به ملت خویش قول دادید که قیافه کشوری را که در ۲۴ ژوئیه ۱۹۷۰ تحویل گرفتید بکلی عوض خواهید کرد و در پرتو استقرار یک محیط سالم اقتصادی و اجتماعی برنامه‌های رشد و پیشرفت ملی را در همه زمینه‌ها به مورد اجرا خواهید گذاشت. شما ایفای این قول را حتی قبل از ایراد این نطق یعنی از روزی که زمام امور کشورتان را به عهده گرفتید آغاز کردید و نتیجه آن کوشش وسیعی است که اکنون در همه رشته‌های اجتماعی، اقتصادی، عمران و آبادانی، بازرگانی، راهسازی، بهداشت، آموزش و امور متعدد دیگر در کشور شما انجام می‌گیرد.
مسئولیت مشترک
بدیهی است مشاهده این فعالیت‌های ثمربخش مایه کمال خوشوقتی و مورد تأیید کامل و قلبی ما است زیرا گذشته از سابقه روابط دیرینه تاریخی و رابطه همبستگی اسلامی منافع حیاتی دو کشور ما به صورتی بسیار نزدیک بهم پیوسته است. موقعیت جغرافیایی ایران و عمان طوری است که ما دارای مسئولیت مشترک و حساسی در دفاع از ثبات و امنیت و صلح خلیج فارس و تضمین آزادی کشتیرانی بین‌المللی و عبور و مرور از تنگه هرمز و دریاهای مجاور آن و جلوگیری از هرگونه اخلال یا خرابکاری در امنیت هستیم و در این مورد نه تنها مسئولیت دفاع از منافع خاص خود بلکه در عین حال مسئولیت دفاع از امنیت تمام منطقه و صلح و ثبات جهانی را به عهده داریم زیرا خلیج فارس در عین آنکه شاهرگ حیاتی ما است شاهراه درجه اول اقتصاد جهانی است. با توجه به این واقعیت بود که کشور من اعلام داشت در هر موقع که کشورهای آزاد و مستقل حوزه خلیج فارس در راه حفظ و امنیت و ثبات خود از ما درخواست کمک کنند ما به یاری آنان خواهیم شتافت و این یاری تا هر وقت که خود آن‌ها بخواهند ادامه خواهد یافت. خوشوقتم که همکاری‌های نظامی ما که به خواست شما و برای دفاع از تمامیت و حاکمیت کشور شما و حفظ امنیت و ثبات خلیج فارس صورت گرفت، در تأمین این دو نظر مفید واقع شد و البته موقعی هم که خود شما دیگر احتیاجی به ادامه حضور نیروهای ما در خاک خویش نبینید این نیروها فراخوانده می‌شوند.
کانون ثبات
امروزه اعاده امنیت داخلی توأم با نهضت وسیع سازندگی مادی و معنوی کشور مملکت شما را به صورت یک کانون ثبات و قدرت در این منطقه حساس جهان درآورده است که نقش آن در دفاع از امنیت خلیج فارس نقشی حیاتی است زیرا ما همواره اعلام کرده‌ایم که حفظ امنیت و ثبات این خلیج صرفاً مربوط به کشورهای ساحلی آن است و دیگران حق اعمال نفوذ و دخالت در این مورد را ندارند. همکاری‌های روزافزون دو کشور ما در این زمینه‌ها واقعیتی است که احتیاج به تذکر ندارد. این اشتراک مساعی اکنون گسترش نظم مناسبات اقتصادی و بازرگانی و صنعتی دو کشور همکاری‌های فرهنگی و آموزشی و فنی همکاری در زمینه تحدید حدود فلات قاره و بهره برداری از منابع زیردریایی و جلوگیری از آلودگی آب‌های سرحدات دو کشور و همکاری‌های مختلف دیگر را در زمینه هواپیمایی و امور تلویزیونی و خبری و غیره شامل می‌شود. در زمینه سیاسی نیز بین دو کشور ما اشتراک نظر وجود دارد و بخصوص در مورد بحران خاورمیانه ما توافق نظر کامل داریم که بحران باید بر اساس قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و سایر قطعنامه‌های آن و با حفظ حقوق حقه ملت فلسطین حل شود. امیدواریم کوشش‌هایی که اکنون در راه صلح انجام می‌گیرد حل نهایی این کشمکش طولانی و فلج کننده را در پی داشته باشد تا با پایان این بحران کشورهای اسلامی درگیر آن بتوانند منابع فراوان انسانی و طبیعی خود را وقف سازندگی و پیشرفت و رفاه ملل خویش کنند. همراه با این آرزو تندرستی و شادکامی شخص آن اعلیحضرت و رفاه و ترقی روزافزون ملت دوست و برادر و همکیش عمان و توسعه باز هم بیشتر روابط مودّت و همکاری دو کشور را از خداوند متعال مسئلت داریم.
بازدید شاهنشاه از ظفار
شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس پادشاه عمان پیش از نیمروز دیروز از صلاله مرکز ایالت ظفار که روزی مرکز پرآشوب‌ترین فعالیت‌های چریکی بود دیدن کردند. هواپیمای شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس ساعت ۳۰/۱۱ در پایگاه هوایی ثمریت به زمین نشست. شاهنشاه آریامهر پس از عبور از برابر صف افسران نیروی هوایی شاهنشاهی مستقر در پایگاه از اتاق عملیات و برج مراقبت پایگاه دیدن کردند. شاهنشاه سپس با اتومبیل به شهر صلاله مرکز ایالت ظفار تشریف‌فرما شدند. در مسیر شاهنشاه آریامهر از ثمریت تا صلاله مردم عمان در حالی که تمثال شاهنشاه و پرچم‌های ایران را در دست داشتند با گفتن شعارهایی نظیر خوش آمدید شاهنشاه، نسبت به رهبر عالیقدر ایران احساسات پرشوری ابراز داشتند. ایالت ظفار که تا چندی پیش صحنه تجاوزات گروهی رخنه‌گر و مزدور بیگانه بود، در نتیجه دلاوری‌ها و جانبازی‌های نیروهای دلیر ایران اینک از وجود عصیانگران پاک گشته و به سرعت در سایه ثبات و آرامش، دوران سازندگی و آبادانی را می‌گذارند. از جمله برنامه‌هایی که دولت عمان برای عمران و آبادانی این ایالت طرح‌ریزی کرده ایجاد مجتمع‌های مسکونی در مناطق پر جمعیت است. هر یک از این مجتمع‌ها دارای یک درمانگاه، دو مدرسه پسرانه و دخترانه، مسجد، بازار و پاسگاه پلیس و خانه‌های مسکونی است. یکی از این مجتمع‌ها به نام حجیف بین راه ثمریت و صلاله مورد بازدید شاهنشاه آریامهر قرار گرفت.
تجلیل مردم ظفار
رادیو صلاله امروز در تفسیری خاطر نشان کرد: استقبال پرشکوه و احساسات شورانگیری که دیروز و امروز نسبت به اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر ایران ابراز شد گویای قدردانی و سپاس این ملت از نقشی است که ایران در حفظ امنیت کشورهای برادر خود در منطقه و حراست سرزمین‌های آنان ایفا می‌کند. رادیو افزود، روابط ایران و عمان تا ابد بر پایه‌های همکاری‌های دوجانبه دوستی و برادری استوار خواهد ماند.
۱۷ آذر ماه ۲۵۳۶
پایان سفر شاهنشاه به عمان
سفر چهار روزه شاهنشاه آریامهر به عمان امروز پایان یافت و معظم‌له امروز به میهن بازگشتند.
دیروز مذاکرات رسمی اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر با سلطان قابوس در قصرالعلم انجام شد. این مذاکرات بدون شرکت اعضای هیأت‌های رسمی دو کشور صورت گرفت. از طرف دیگر دیروز مذاکراتی میان مقامات ایرانی و عمانی در وزارت خارجه عمان انجام گرفت. در این مذاکرات که پیرامون همکاری‌های میان دو کشور برادر دور می‌زد، از جانب ایران آقای علی خِرَدمه سفیر شاهنشاه آریامهر در مسقط، آقای عباس نیری مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه و آقای منوچهر داودی رئیس اداره اول سیاسی وزارت خارجه شرکت داشتند. شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس پادشاه عمان بعد از ظهر دیروز از قلعه قدیمی و مسجد نوبنیاد شهر نزوه دیدن فرمودند. شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس در پایان مذاکرات رسمی‌شان که پیش از ظهر دیروز در قصرالعلم صورت گرفت با هلیکوپتر به شهر نزوه واقع در ۱۷۰ کیلومتری مسقط تشریف‌فرما شدند. شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس پس از ابراز مرحمت نسبت به استقبال کنندگان و مدعوین، ناهار را به طور خصوصی در داخل چادر سلطنتی مجاور فرودگاه نظامی نزوه صرف فرمودند. شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس ساعت چهارده و پانزده دقیقه با اتومبیل به شهر نزوه تشریف‌فرما شدند و از قلعه قدیمی و تاریخی نزوه که قدمت آن به سیصد و هفتاد سال می‌رسد و نیز مسجد نوبنیاد نزوه دیدن فرمودند. انبوهی از مردم نزوه در حالی که تمثال‌های شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت سلطان قابوس و پرچم‌های ایران و عمان را در دست داشتند در دو طرف مسیر اجتماع کرده بودند و با کف زدن و فریادهای شادی از رهبران دو کشور به گرمی استقبال کردند.
همکاری ایران و عمان برای تضمین امنیت تنگه هرمز
همکاری ایران و عمان برای تضمین امنیت تنگه هرمز ایران و عمان به همکاری برای مقابله با خرابکاری علیه کشورهای خود ادامه می‌دهند در پایان سفر شاهنشاه آریامهر به عمان، اعلامیه مشترکی در تهران و عمان انتشار یافت. در این اعلامیه گفته شده است، استقبال گرمی که از طرف مقامات رسمی و مردم سلطنت نشین عمان از اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر به عمل آمد نشانه دوستی صادقانه‌ای است که زمامداران و مردم دو کشور را به یکدیگر پیوند می‌دهد. این دیدار همچنین رشته‌های برادری و محبت بین دو رهبر و مردم دو کشور را که با علایق نزدیک و صمیمانه مذهبی، تاریخی و منافع مشترک به یکدیگر پیوسته‌اند مستحکم‌تر ساخت. سران دو کشور در محیطی سرشار از تفاهم کامل، برادری و حسن همجواری، مذاکراتی انجام دادند. این مذاکرات روابط عالی موجود بین دو کشور و طرق گسترش بیشتر همکاری مشترک در تمام زمینه‌های ممکن بویژه در زمینه نفت، ماهیگیری و منابع معدنی را دربر گرفت. سران دو کشور همچنین مسایل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی مورد علاقه را مورد بررسی قرار دادند. رهبران دو کشور رضایت کامل خود را از نتایج مثبت و سازنده‌ای که از همکاری ثمربخش فیمابین در سال‌های اخیر به دست آمده و از توسعه روزافزون این همکاری در زمینه‌های سیاسی- اقتصادی و فرهنگی و همچنین از تحکیم مبانی امنیت در داخل منطقه‌ای که دو کشور در آن قرار دارد، ابراز داشتند. سران دو کشور همچنین اعتقاد راسخ خود را به لزوم همکاری نزدیک بین ایران و عمان برای تأمین آزادی و حفاظت عبور کشتی‌ها در تنگه هرمز و دریاهای مجاور آن که برای دو کشور اهمیت حیاتی دارد اظهار داشتند. سران دو کشور همچنین موافقت نمودند که ایران و عمان همکاری خود را برای خنثی کردن هرگونه اقدامات و کوشش‌های خرابکارانه بر علیه کشورهای خود ادامه دهند. در زمینه مسایل منطقه‌ای رهبران دو کشور با قاطعیت مخالفت خود را با هرگونه دخالت نیروهای خارجی در امور منطقه ابراز داشتند و اینگونه دخالت‌ها را برای منافع دو کشور و امنیت تمام کشورهای منطقه زیان‌آور دانسته و تأکید نمودند که حفظ امنیت و ثبات منطقه منحصراً به عهده کشورهای ساحلی می‌باشد و ابراز امیدواری کردند که این مسئولیت مشترکاً از طرف کشورهای مزبور تقبل و اجرا شود. رهبران دو کشور آخرین تحولات اوضاع خاورمیانه را مورد بررسی قرار دادند و لزوم ادامه تلاش‌های مثبت و همه‌جانبه را برای استقرار صلحی عادلانه و با دوام در منطقه تأکید نمودند. اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مراتب تشکر عمیق خود را از استقبال گرم و مهمان نوازی صمیمانه‌ای که نسبت به معظم‌له و ملتزمین موکب همایونی ضمن این دیدار به عمل آمد به اعلیحضرت سلطان قابوس و دولت و ملت عمان ابراز داشتند و از اعلیحضرت سلطان قابوس دعوت فرمودند که از ایران بازدید به عمل آورند. اعلیحضرت سلطان قابوس این دعوت را با تشکر پذیرفتند. تاریخ این دیدار از طریق دیپلماتیک تعیین خواهد شد.
مبادله پیام میان شاهنشاه و سلطان قابوس
شاهنشاه آریامهر هنگام ترک مسقط پایتخت عمان، تلگرام تشکرآمیزی برای اعلیحضرت قابوس بن سعید سلطان عمان فرستادند:
- اعلیحضرت سلطان قابوس بن سعید سلطان عمان- مسقط. هنگام عزیمت از کشور برادر و همسایه عمان مایلم بار دیگر مراتب سپاسگزاری و امتنان خاطر خویش را از پذیرایی محبت‌آمیزی که از طرف آن اعلیحضرت و دولت و ملت نجیب عمان نسبت به من به عمل آمد ابراز دارم. فرصت ملاقات مجدد با آن برادر گرامی و مذاکره درباره مسایل مورد علاقه فیمابین برای من بسیار مغتنم بود و یقین دارم نتایج این دیدار در توسعه و تحکیم روابط مودّت و همکاری ثمربخش میان ایران و عمان تأثیر به سزایی خواهد داشت. بدین وسیله آرزوهای صمیمانه خویش را برای تندرستی و شادکامی شخص آن اعلیحضرت و رفاه روزافزون و تعالی ملت برادر عمان ابراز می‌دارم.
- محمدرضا پهلوی.
اعلیحضرت سلطان قابوس پادشاه عمان بی درنگ پاسخ این پیام را به پیشگاه شاهنشاه ایران که در هواپیمای اختصاصی در راه بازگشت به میهن بودند مخابره کردند. متن پیام اعلیحضرت سلطان قابوس چنین است:
- برادرم- اعلیحضرت محمدرضا پهلوی شاهنشاه بزرگ ایران.
- با نهایت امتنان و خرسندی تلگرام برادرانه آن اعلیحضرت را که در پایان دیدار شادی بخش و موفقیت آمیز خویش از سلطنت نشین عمان مخابره فرموده بودند دریافت داشتم. دولت و ملت عمان به خاطر دیدار آن اعلیحضرت و هیئت ایرانی همراه از سلطنت نشین عمان بسیار مباهی و سپاسگزارند. این دیدار آثار بسیار نیکو و سودمندی در تقویت پیوندهای دوستی و برادری میان دو کشور به جای نهاد که به خواست خداوند متعال موجبات خیر فراوان برای دو ملت ایران و عمان در کلیه زمینه‌ها فراهم خواهد نمود. برادر گرامی، از این فرصت سعادت بخش استفاده کرده نهایت امتنان و مسرت خود را از دیدار آن اعلیحضرت از میهن دوم خود عمان ابراز داشته و از خداوند متعال مسئلت دارم همگی ما را در راه خیر و صلاح ملل اسلامی موفق بدارد. برای آن اعلیحضرت تندرستی و طول عمر و برای ملت ایران خوشبختی و پیشرفت روزافزون در سایه رهبری خردمندانه آن اعلیحضرت آرزو می‌کنیم.
- والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته.
- برادرتان قابوس بن سعید سلطان عمان.