سخنان نخست وزیر و رییس مجلس شورای ملی در پایان دوره قانونگذاری هفتم ۱۴ آبان ۱۳۰۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم تصمیم‌های مجلس

اعلیحضرت همایون شاهنشاهی رضا شاه پهلوی

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم


نطق آقای رئیس

رئیس ـ شکر خدا را که مجلس هفتم بدون تظاهر و خودنمائی با متانت و آرامش ـ با اجرای وظیفه و احترام به تکلیف به پایان رسید و خدای توانا ما را قادر ساخت که تکالیف خودمان را صادقانه به وطن خودمان ایفاء نمائیم (نمایندگان ـ صحیح است).

از کلمات آرامش و متانت مفهوم مخالفی را در نظر ندارم و بنظر بنده مجالس گذشته و آن هیاهو و مجلس کنونی و این متانت هر دو طبیعی و متناسب با زمان و عصر خود بوده است (صحیح است) در ادوار گذشته کاری نمی‌شد و عناصر اصلاح‌طلب را به مطالبه و معارضه می‌کشانید و وضعیت و ترقیات امروزی ما را ببرد باری و وقار دعوت می‌کند ـ درواقع مجلس مظهر ملت است ـ سابقاً ملت منقلب و از زمامداران خود نگران بود مجلس هم مشوش و هراسان ـ امروز ملت مطمئن و راضی است مجلس هم متین و موقر (صحیح است) معنی نداشت وقتی که مملکت بی‌تظاهر و جنجال بطرف اصلاح می‌رفت (بانک ملی ـ بانک فلاحتی ـ انتظام قشون و فتوحات متوالیه آن ـ تغییر واحد پول از نقره به طلا ـ تأسیس کارخانجات ـ الغاء کاپیتولاسیون ـ انعقاد قراردادهای متقابله شریفانه ـ ساختن راه‌آهن ـ پرداختن راههای شوسه ـ تشکیل وزارت اقتصاد انجام می‌شد) ما به تقلید عصری که تمام این ترقیات متوقف بود حرارت و خشونت نشان بدهیم (صحیح است)
برای چه فریاد کنیم؟ برای اصلاحات؟ این تحصیل حاصل بود زیرا کارها بدون مانع و انتقاد بطرف مقصود می‌رفت و ما هر روز به یک طرزی کامیاب و در یک معرکه مظفر بودیم (صحیح است) نهلیت قائد و پیشوای ما اعلیحضرت پهلوی که مجموع این ترقیات را به عزم خستگی‌ناپذیر ایشان مقروضیم (صحیح است ـ صحیح است) به ما نصیحت می‌کردند که در کار و عمل ساکت و بی‌خودنمائی باشیم و آنقدر از زمان را که می‌خواهیم به شماره بهبودی اوضاع و گفتن موفقیتها صرف کنیم آن را هم صرف عمل و کار نمائیم (صحیح است) ـ موفقیت و پیشرفت در عمل بخودی‌خود تمام فوایدی را که تبلیغات و گفتن‌ها می‌تواند به ما عاید سازد عاید خواهد ساخت (صحیح است) ـ بر اثر این نصایح بزرگانه بود که نظم و ترتیب محکم و سریعی را برقرار ساخته در فراکسیون معضلات مملکتی را با مشارکت دولت و با هدایت و راهنمائی همکار محترم خودمان آقای تیمور تاش نماینده معظم که در سیاست عملاً ورزش و مطالعه می‌کردند و آن مطالعات را در معرض اطلاع ما می‌گذاشتند حل و تسویه می‌نمودیم (صحیح است) و خلاصه و حاصل آن را در مجلس به قالب قانون می‌ریختیم (صحیح است) شاید گفتن این مختصر از همکاری آقای تیمور تاش برخلاف میل و رضای ایشان باشد زیرا کراراً به ما می‌گفتند که ایشان برای خود هیچ انانیت و شخصیت مستقلی قائل نبوده تمام این روشنائیها را از شاهنشاه ما عاریه گرفته به ما می‌دهند ـ ولی مظهر اراده چنین شاهنشاهی بودن و همین مقصود را از عهده برآمدن کار کوچکی نبود که ما با اهمال از آن بگذریم (صحیح است)
تدوین و اجرای قوانین مدنی و حقوقی و جزائی ـ تشکیلات وسیع ثبت اسناد و منضبط‌ساختن معاملات و بالنتیجه نمودن اینکه ما به وجه احسن برازنده کارهای خودمان هستیم ناشی از کمیسیون پرکار و بااراده قوانین عدلیه و ثمره فعالیت و پشتکار وزیر دانشمند عدلیه است (صحیح است) ـ کمیسیون‌های دیگر بالاخص کمیسیون بودجه کارهای مجلس ما را به بهترین شکل آماده و روبراه کرد (صحیح است) چون ما مواجه با یک دولت ثابت و پاینده بودیم کارهای ما دچار وقفه و تعطیل نشده است و مانند دوره چهارم که پنج کابینه تغییر یافته و ادوار پنجم و ششم که شش کابینه ساقط شده روبرو با بحرانهای پی‌درپی که از لوازم آن تعطیل و مفلوج‌ساختن است کار است نشده‌ایم.
و برای آگاهی آقایان از جریان امور پارلمانی دوره هفتم تقنینیه مختصر توضیحاتی داده و برای اینکه بهتر بتوان وضعیت این دوره را نسبت به ادوار گذشته سنجید امور پارلمانی ادوار گذشته را از دوره چهارم به بعد با یکدیگر مطابقه و مقایسه می‌کنیم.
در دوره چهارم عده جلسات ۲۹۴ و عده مجموع قوانین مصوبه ۱۹۹ و عهدنامه ۷ و قوانین عدلیه ۷ و لوایح مالی ۱۰۹ ـ در دوره پنجم عده جلسات ۲۵۳ و مجموع قوانین مصوبه ۱۴۳ مقاوله‌نامه ۲ قوانین عدلیه ۷ و لوایح مالی ۷۳ ـ در دوره ششم عده جلسات ۲۷۶ قوانین مصوبه ۲۱۹ عهدنامه ۶ قوانین عدلیه ۱۷ لوایح مالی ۱۰۴ ـ در دوره هفتم عده جلسات ۱۷۴ مجموع قوانین مصوبه ۲۴۱ عهدنامه ۳۱ قوانین عدلیه ۴۴ و لوایح مالی ۶۶ فقره بوده است.
از ارقام مذکوره نتیجه اینطور حاصل می‌شود که عده جلسات دوره هفتم نسبت به دوره چهارم ۱۲۱ و نسبت به دوره پنجم ۸۰ و نسبت به دوره ششم ۱۰۳ جلسه کمتر و بالعکس عده مجموع قوانین مصوبه نسبت به دوره چهارم ۴۲ و نسبت به دوره پنجم ۹۸ و نسبت به دوره ششم ۲۲ فقره بیشتر و همچنین عهدنامه‌های مصوبه نسبت به دوره چهارم ۲۴ و نسبت به دوره پنجم ۲۹ و نسبت به دوره ششم ۲۵ و نیز قوانین عدلیه نسبت به دوره چهارم و پنجم هر یک ۳۷ و نسبت به دوره ششم ۲۷ فقره بیشتر بوده است و به مناسبت تنظیم کامل بودجه بموقع خود لوایح قانونی مالی هم علاوه براین که آنچه در دوره هفتم به تصویب رسیده برای امور مفیده جدیدالابداع بوده و مربوط به محاسبات گذشته یا مخارج غیرمهم نبوده است معهذا نسبت به دوره چهارم ۴۳ و نسبت به دوره پنجم ۷ و نسبت به دوره ششم ۳۸ فقره کمتر بوده است.
احصائیه و ارقام فوق نشان می‌دهد که مجلس هفتم مجلس عمل و کار بوده (صحیح است) ـ خطابه و حماسه در آن کمتر راه داشته و یگانه منظورش استوارساختن اصلاحات و محکم‌کردن بنیان ترقی مملکت بوده چون عقیده دارم با تعلق خاطر اعلیحضرت همایونی به تقویت مشروطیت (صحیح است) و به رعایت احتیاج دائم قوای مقننه و مجریه به یکدیگر قریباً امر ملوکانه به افتتاح مجلس هشتم شرف صدور خواهد یافت.
تکمیل خدمات صادقانه خودمان را نسبت به مملکت از مجلس آینده انتظار می‌بریم.
و امیدواریم آقایان نمایندگان موافقت فرمایند که کارهای مباشرت و مراقبت بر وضعیات مالی و حفظ ابنیه و اثاثیه مجلس را کما فی‌السابق آقای ارباب کیخسرو (صحیح است) که در دوره خدمات خودشان به ما اثبات صداقت و لیاقت کرده‌اند در فاصله بین‌المجلسین عهده‌دار باشند (صحیح است)

بیانات آقای رئیس‌الوزراء

بنده فکر می‌کردم که در تقدیر مساعی مجلس در مصاحبت با اقدامات دولت در زیر سایه اعلیحضرت پهلوی بیاناتی را بعرض برسانم ولی تمام آن مطالب و موضوعاتی را که ممکن بود بنده موضوع تشکرات دولت قرار بدهم همه آنها را با حسن بیان آقای رئیس ذکر کردند (صحیح است) اگر بنده بخواهم همانها را باز ذکر بکنم مکرر خواهد شد لهذا با کمال صمیمیت از طرف دولت مساعی مجلس را که در همه آن موضوعاتی که مذکور شد با دولت در پیشرفت کارهای مملکتی کرده‌اند تشکر می‌کنم و انشاءالله امیدواریم که تمام این کارهائی که بدست و اهتمام هیئت دولت و مجلس اقدام شده است و لوایحش گذشته است و البته بعضی‌ها هم انجام گرفته و بعضی را منتظریم که با حسن وجه انجام بگیرد با مساعی جمیلة مجلس آتیه و مراقبت دولتی که در وقت خواهد بود در زیر سایه اعلیحضرت همایونی با حسن وجه انجام بگیرد (صحیح است) و این یک لایحه را از بین لوایح که روی تاریخ طبیعی هم که دوره‌های مختلف بوده است: دوره احجار، دوره مس، دوره آهن، دوره هر چیز این مجلس دوره طلائی بوده است و لایحه طلا که در این مجلس تصویب شده است کمال امیدواری را داریم که در مجلس آتیه عملی شود (جمعی از نمایندگان ـ صحیح است ـ احسنت.)