سخنان حائری‌زاده نماینده مجلس شورای ملی درباره اختیارات محمد مصدق ۱۲ امرداد ۱۳۳۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفدهم | تصمیم‌های مجلس | درگاه روز رستاخیز ملت ایران ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ |
سخنان حائری‌زاده نماینده مجلس شورای ملی درباره اختیارات محمد مصدق ۱۲ امرداد ۱۳۳۱
حائری‌زاده - من کراراعرض کردم که در موقع قانونگذاری ما فقط مسئولیت موقت امروزه خودمان را نباید در نظر بگیریم ما در مقابل نسلهای آینده مسئول هستیم ما نباید احساسات را اینطور جلو چشممان بگذاریم و از حقایق چشم بپوشیم در جلسه سابق عرض کردم در این مملکت اختیارات مکرر داده شده همه اش هم همین شکل که حالا با حسن نیت است با حسن نیت بوده ولی وقتی واریز شده و نتیجه عمل در همه آنها بنفع مملکت نشده و بضرر مملکت شده این داد و فریادی که ما از دست اختیارات حکومت نظامی داریم آن روزی که در مجلس دوم بحکومت نظامی رای دادند برای کوبیدن سر استبداد و قلدری بود نه برای کوبیدن سر احرار و استقلال طلب ها و آزادیخواهان مملکت امروز همان اختیارات بضرر طبقه آزادی خواه و احرار مملکت دارد اعمال می‌شود من شما دکتر مصدق نخواهیم ماند خواهیم رفت فقط خداوند و ملت ها باقی خواهند ماند یک سوابقی درباره اختیارات در مملکت مشروطه گذاشته می‌شود که در آتیه ما نخواهیم توانست در جلوش ترمز بکنیم و مملکت ما به یک سراشیبی دیکتاتوری خواهد افتاد که نجات از آن برای ملت ایران نخواهدبود مسئولش ما هستیم که رای به آن دادیم یک سوابقی در مجلس شورای ملی هست راجع بقوانین دادگستری که در ادوار سابق می‌آمدند اجازه می‌گرفتند به کمیسیون دادگستری اختیارداده می‌شد که لوایحی را که وزیر دادگستری آورد به ان ترتیبی که در آن قانون مقرربود پس از تصویب کمیسیون دادگستری بطور موقت و آزمایش بموقع اجراگذاشته شود و ضرری هم نداشت تا این اواخر که گندش بالاآمد تا اواخر دوره ۱۵ و از این اختیارات سوءاستفاده شد و از کمیسیون گذشت که باید جناب وزیردادگستری یک لایحه بیاورد آنهارا لغوش کند ما در کمیسیون دارایی و در کمیسیون کشور این سوابق را داریم که اختیاری مجلس داده‌است که وزیروقت لوایحش را بیاورد آنجا پس از آنکه نقادی شد مطالعه شد ببرد موقتا بموقع اجرابگذارد در این لایحه که جناب نخست‌وزیر فرستاده‌اند حقیقتش من دلم برای خود نخست‌وزیر می‌سوزد که اختیارات زیادی به یک نفر بدهید و بار سنگینی را بشانه او بگذارید ولی باید ببینید که این راه خیلی طولانی و بار خیلی سنگین است و آن کسی که بار را روی شانه اش گذاشته‌اید خرد می شود زیرا این بار دکتر مصدق رفیق شماست حیف است من حقیقتا متاثر می شوم یک نفری زحمت کشیده در این مملکت این بیرق ما بوده در مبارزه نفت آمریکا رفته لاهه رفته و تا حالا هم نتیجه خوب گرفته و برای اینکارهایی که او جلوبرده و ما دنبالش بوده‌ایم خیلی جدیت کرده‌است نباید بارش را خیلی سنگین بکند که وضعیت مملکت به این آشفتگی آشفته‌تر بشود و اصلاحات نشود من عقیده دارم سنگینی این بار برای یک نفر بی انصافی است اقلا کمیسیونهای مجلس را شریکش بکنید آقای دکتر مصدق عالم علوم اولین و آخرین نیت من بایشان تماس دارم در جزییات دقت می‌کند کاغذ می نویسند می‌آورند آنجا من غالبا دیده‌ام که در جملاتش دقت می‌کند و روی جمله اش خط می‌کشد و می گویداین عبارت عوض کنید آدمی که این همه دقیق هست اینهمه بار روی شانه او نگذارید نمی‌تواند بمنزل برساند.
نمی‌تواند خودش دقت بکند مجبوراست این اختیارات خود را تقسیم کند بین وزارت کشور دارایی اقتصاد استخدام فرهنگ بهداشت پست و تلگراف این اختیارات مربوط باین چند وزارتخانه می‌شود که این جا گفته‌اند چهار وزارت خانه هم که مصونیت دارد وزارت خارجه از این جهت گرفتار نیست وزارت جنگ را هم حالا آقایان اضافه کردند وزارت راه و کار هم چندان اسمش را نبرده‌اند از آن وزارتخانه ها این اختیارات قانونگذاری می‌افتد دست چند وزیر که تازه رفته‌اند سرکارشان مخصوصا وزیر کشور که مسئولیت زیادی دارد که اگر آنها این اوضاع و احوال فعلی را بتوانند جمع و جور بکنند من راضی هستم این آقایان تازه آمده‌اند کار جاریشان را بتوانند بکنند و نگذارند سرنگون شود من راضی هستم تا اینکه یک اصلاح اساسی و یک عمل انقلابی خواسته باشندانجام بدهند. نتیجه چه می‌شود؟ چهار نفر مدیرکل‌ها همانهایی که همیشه باعث بدبختی این دستگاه بوده‌اند آن شیادهایی که هر وزیری آمده‌است شاخ توی جیبش میگذاشته‌اند او را آلت اجرای مقاصدشان می‌کردند آنها هر مانعی برای پیشرفت مقاصدخودشان می‌بینند این را بعنوان لایحه اصلاحات تهیه می‌کنند می‌دهند بدست وزیر وزیر هم وقت اینکه خودش برود در کمیسیون ندارد وقت کم است وقت اینکه کمیسیونهایی مطالعه کنند روی بیطرفی بیغرضی نیست فرصت کم است اصلاحات خیلی زیاداست توقع مردم زیاد است این چه می‌شود؟ دو سه نفری ازحقه بازها پیدا می‌شوندو حقه بازهم در این مملکت متاسفانه زرنگتر و حقه بازتر هستند در کمیسیونها نظرشان را بهتر می‌توانند پیش ببرند اینها یک لوایحی تهیه می‌کنند می‌رود در هیئت وزراء یکی دو تا چهار تا لایحه تصویب نامه درش صادرمی‌کننداین گرفتاریهایی که در این مملکت درست شد در موقع استخدام دکتر میلیسپو نه دکتر میلیسپو سوءنیت داشت (مهندس حسیبی - عجب! میلیسپو سوءنیت نداشت؟) در سفراول که آمد به مملکت حسن نیت داشت سفردوم آلت جنگی ها شد و نه آنهایی که به آن لایحه رای دادند سوء نیت داشتند. ولی دستگاه دستگاهی بود که مردم را بستوه آورد (زیرک‌زاده - ولی مردم امروز مردم آنروزی نیستند) بنده این پیشنهاد را کردم که یکقدری ملایمش بکنند که یک لایحه ایی که راجع بامور کشور میگذرانندراجع بانتخابات راجع بتشکیلات راجع بشهرداریها و کارهایی که دارند با کمیسیون کشوری که در مجلس موجودهست با آنها مشورت بکنند لازم نیست بیاید در مجلس علنی وقت را تلف بکند این لوایح را در کمیسیونهای مجلس می‌توانند مشاوره کنند در این جا که از شور بیرون آمد بروند اجرابکنند یک شرکتی مجلس در مسئولیت نخست‌وزیر پیداکرده اختیارت به یک شخص تمرکز داده نشده که تولید زحمت برای او بکند و یک اشتباهی هم بشود برای مملکت این نظراصلاحی من بود حالا آقایان میل دارید رای بدهید میل ندارید رای ندهید حالا بنده آتیه را آتیه تاریکی می‌بینم. این جاده دارد برای دیکتاتورها و قلدرها بازمی‌شود والا حسن نیت جناب آقای دکتر مصدق مورد تصدیق من است ولی نتیجه این برای مملکت به آن شکلی که من فکرمی‌کنم خوب نیست.