سخنان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در میهمانی رسمی در پاسخ به بیانات پرزیدنت رومانی بخارست ۶ خرداد ماه ۱۳۴۵

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران

درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی

برنامه عمرانی سوم/سال ۱۳۴۵

حضرت رئیس‌جمهوری،

از بیانات محبت‌آمیزی که نسبت به من و کشورم ایراد فرمودید، صمیمانه تشکرمی‌کنم و در بازگشت به ایران ترجمان احساسات بسیار مودت‌آمیز ملت رومانی و شخص آن حضرت در نزد ملت خود خواهم بود.

به گواهی تاریخ از دیرباز روابط نزدیکی بین دو کشور ما وجود داشته‌است. در پنج قرن پیش از این مکاتبات دامنه‌داری میان اورزون‌حسن پادشاه ایران و استفان کبیر پادشاه ملداوی صورت گرفت و اندکی بعد از آن اسحق‌بیک نخستین سفیر ایران در رومانی که هم طبیب و هم سیاستمدار بود، کوشش بسیار در راه نزدیکی دو کشور مبذول داشت.

در قرن گذشته آندر آس آنتالفی خاورشناس کشور شما که فارسی را به خوبی حرف می‌زد این زبان را دردانشگاه بخارست تعلیم داد و شخصاً رباعیات خیام و کتاب معروف هزارویک‌شب و نامه‌های متعددی از پادشاهان ایران را به زبان رومانی ترجمه کرد.

مراسم فرهنگی که در سال ۱۹۵۷ به‌مناسبت هفتصدمین سال تألیف گلستان سعدی در رومانی انجام‌گرفت، باعث شد که این اثر معروف ادبی ما و در دنبال آن منتخبی از اشعار عده‌ای دیگر از شعرای ایران به رومانی ترجمه شود. امیدوارم مترجم این آثار که به‌مناسبت تشکیل کنگره جهانی ایران‌شناسان در ماه سپتامبر آینده به پایتخت ما دعوت شده‌است، به‌زودی با همکاران ایرانی خود ملاقات کند.

کتابخانه‌های مهم رومانی، مخصوصاً کتابخانه‌های آکادمی علوم این کشور در بخارست و کلوژ مجموعه‌های نفیسی از کتب خطی فارسی دارند. یک نسخه خطی شاهنامه متعلق به کتابخانه کلوژ از مدتها پیش مورد توجه و علاقه دانشمندان ایرانی قرار گرفته‌است.

اخیراً فرصت دیگری برای همکاری دو کشور ما در یک امر بسیار انسانی یعنی در موضوع مبارزه با بی‌سوادی پیش آمد. هیأت اعزامی رومانی به کنگره بین‌المللی یونسکو در این مورد علاقه و فعالیت شایان تحسینی نشان داد. در همین چند هفته اخیر نیز در شورای اجرائیه یونسکو نماینده رومانی به‌مناسبتِ هدیه یک روز از مخارج نظامی کشور، که از طرف ایران برای شرکت در مساعی ستایش‌آمیز سازمان یونسکو در مبارزه جهانی با بی‌سوادی در اختیار آن گذاشته شده‌بود، بیانات محبت‌آمیزی ایرادکرد.

هنگامی‌که نخست‌وزیر شما از کشور ما دیدن کردند بر اثر مذاکرات و تبادل نظرهای سودمندی که انجام گرفت ما به این نتیجه رسیدیم که کشورهایی که با مسایل اجتماعی و انسانی مشابهی مواجه هستند، در رفع بسیاری از مشکلات خود می‌توانند با وجود داشتن سیستم‌های سیاسی و اقتصادی متفاوت با یکدیگر همکاری و تفاهم داشته‌باشند. ما در این باره کاملاً هم‌عقیده هستیم که نباید در امور داخلی دیگران دخالت گردد. همچنین وقتی که از لزوم همکاری بین‌المللی برای حفظ صلح و همچنین احترام به حقوق دیگران و برابری این حقوق برای تمام ممالک صحبت می‌کنیم در واقع عقیده واحدی را ابرازمی‌داریم. بنابراین یقیناً در مدتی که ما در کشور زیبای شما به‌سرمی‌بریم، بسیار خوشوقت خواهیم‌شد که پیشرفتهای فراوانی را که در زمینه‌های مختلف نصیب شما شده‌است، از نزدیک ببینیم.

حضرت رئیس‌جمهوری،

کشور من کشور کهنسالی است که وارث تمدنی باستانی است. با این وصف ما به‌خوبی توجه داریم که می‌باید با رعایت مقتضیات امروز جهان بهترین وسایل را برای تأمین رفاه مردم مملکت خویش فراهم‌سازیم.

اعتقاد من این است که ما با پیشرفت در زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی و فرهنگی می‌توانیم سطح فکر و سطح زندگی افراد جامعه خود را بالاببریم.

شما حضرت رئیس‌جمهوری، از به خطرافتادن صلح صحبت کردید. باید اطمینان بدهم که ما نیز در این نگرانی کاملاً با شما شریک هستیم و من امیدوارم زمانی فرارسد که یک تفاهم و قرارداد بین‌المللی حفظ قطعی صلح جهانی را تأمین نماید. برای رسیدن بدین هدف لازم‌است شناسایی بیشتر و حسن تفاهم کامل‌تری میان ملل جهان برقرارگردد، زیرا بقای تمدن بشری در عصر ما جز از راه صلح امکان‌پذیر نیست.

امیدوارم در مذاکرات آینده خود فرصت تبادل نظر بیشتری را در کلیه این زمینه‌ها پیداکنیم.

سعادت و سلامت شما، حضرت رئیس‌جمهوری و رفاه و ترقی ملت نجیب رومانی را آرزومندم.

پانویس

‎