جمعیت کمک به جذامیان

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
برنامه عمرانی سوم/سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵ ذرگاه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی

جمعیت کمک به جذامیان

درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر
علیاحضرت شهبانو از جذامیان مشهد دیدن می‌کنند ۱۳۴۳
شهبانو از جذامخانه بابا باغی تبریز دیدن می‌کنند ۱۳۴۴
شهبانو در نشست سالانه هیات مدیره جمعیت کمک به جذامیان ۱۳۴۴
شهبانو از آسایشگاه جذامیان دیدن می‌کنند ۱۳۴۴
شهبانو فرح پهلوی از جذام خانه "بابا باغی" بازدید می‌کند ۲۵۳۵ شاهنشاهی
شهبانو فرح پهلوی از جذام خانه "بابا باغی" بازدید می‌کند ۲۵۳۵ شاهنشاهی

علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی ریاست عالیه جمعیت کمک به جذامیان را در چهارچوب مسئولیت‌های شهبانوی ایران در سال ۱۳۴۰ خورشیدی پذیرفتند. جمعیت کمک به جذامیان نیازمندی های بیماران را در زمینه پزشکی و درمان و رفاه جذامیان فراهم می ساخت. مدیر عامل جمعیت کمک به جذامیان سال‌ها با دکتر عبدالحسین راجی [۱] بود. [۲]

پیشینه

کوتاه زمانی پس از بستن پیمان همسری اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی با علیاحضرت فرح پهلوی، دکتر عبدالحسین راجی، وزیر سابق بهداری از شهبانو فرح پهلوی درخواست کرد که ریاست عالیه جمعیت کمک به جذامیان را بپذیرند. شهبانو فرح پهلوی به بازدید مرکز جذامیان مشهد و مرکز جذامیان تبریز همان جذام خانه بابا باغی رفتند. چگونگی زندگی جذامیان در آن زمان در ایران نامناسب و شمار مرکزهای درمان جذام در ایران بسیار کم بود. افزون بر این این مرکزها از سوی کشیش‌های مسیحی و راهبه‌ها اداره می‌شدند، مسلمانان به ویژه هیچگونه کمکی به جذامیان نمی‌کردند. از سر تا سر ایران بیماران جذامی به حرم امام رضا می‌رفتند و برای سلامتشان دعا می‌کردند و از امام رضا درمان و تندرستی می‌خواستند. از آن جا که زیارت کنندگان زیادی برای حرم امام رضا به مشهد می‌آمدند، بیشتر این بیماران از راه گدایی زندگی می‌گذراندند و در شهر پخش بودند. مقامات اداره شهر سه کیلومتر دورتر از شهر مشهد مرکز جذامیان به نام آسایشگاه محرابخانه ایجاد کردند. در این آسایشگاه بیش از ۹۰۰ بیمار جذامی و بیش از ۱۸۰ کودک سالم از مادران جذامی بدون امکانات تحصیلی زندگی می‌کردند.[۳]

برای بهبود دادن به وضعیت جذامیان در ایران نخست پهرستی از همه جذامیان در ایران نوشته شد. سپس پراکندگی و شمار آنان در سرتاسر کشور بررسی شد. سازمان جهانی بهداشت[۴] پیشنهاد کرد که بیماران جذامی در جای زندگی و پیرامون آشنای خود درمان شوند ولی اهالی روستاها و یا شهرها این پیشنهاد را نپذیرفتند. سپس قرار بر این شد که برای بیماران جذامی شهرکی بسازند و آنها را در آن شهرک جای زندگی دهند و با کمک به آنها کم کم بیماران بتوانند برای فراهم ساختن نیازهای زندگی روی پای خود بایستند. با این راه چاره، دولت خواست که به مردم نشان دهد که بیمار جذامی همانند مردم سالم می‌تواند سازنده باشد.[۵]

در روز ۸ بهمن ماه ۱۳۴۰ علیاحضرت شهبانو در پیامی که به مناسبت روز بین المللی جذام فرستادند فرمودند:

امروز که روز بین المللی جذام در همه دنیا شناخته شده، من از شما برادران و خواهران خود انتظار دارم که دست عطوفت به سوی این محرومین دراز نمایید چون آنها به کمک شما نیازمندند. انجمن کمک به جذامیان نیز در این راه مقدس از هیچگونه صرف وفت و فداکاری کوتاهی نخواهد کرد. علیاحضرت شهبانو از درمانگاه مبارزه با بیماری جذام بازدید کردند.

۹ بهمن ماه ۱۳۴۳ علیاحضرت شهبانو برای روز بین المللی جذام در پیامی فرمودند:

امروز هشتم بهمن ماه مطابق با ۲۸ ژانویه و روز بین المللی جذام در دنیا شناخته شده، در کشور خودمان نیز سه سال قبل چنین روزی را روز جذامی‌ها اعلام کردم. اینک به مناسبت این روز به شما خواهران و برادران پیام می‌فرستم و از شما می‌خواهم که به شکرانه نعمت سلامتی که برخوردار می‌باشید، شایسته است به فکر آن عده از هموطنان خود که در نتیجه قهر طبیعت دچار این مرض می‌باشند بوده و از کمک به آنها دریغ ننمایید. جمعیتی که تحت ریاست خود من از سه سال قبل تشکیل شده برنامه اش تهیه و ساختمان دهکده ایست برای مجذومین که پس از معالجه و بهبود بتوانند در دهکده مزبور به شغل کشاورزی یا سایر مشاغل حرفه‌ای مشغول شده و کم کم وارد اجتماع شوند، یعنی اجتماعی که سالیان دراز از زندگی در آن محروم بوده‌اند.
اعلیحضرت همایون شاهنشاه که همیشه توجه خاص به امور خیریه دارند، سی هزار هکتار از اراضی املاک اختصاصی خود را برای ساختمان دهکده جذامیان به جمعیت مرحمت فرموده‌اند که با کمک‌هایی که تاکنون از طرف شما هموطنان به جمعیت شده و می‌شود و با مساعدت دولت و سایر جمعیت‌های خیریه مشابه در آتیه نزدیک ساختمان آن شروع و تکمیل خواهد شد.
اینک از شما برادران و خواهران انتظار دارم برای کمک به جمعیت از هیچگونه مساعدت مادی و معنوی دریغ نفرمایید تا جمعیت بتواند به فضل خداوند متعال و توجه شاهنشاه معظم و با همت شما مردمان نیکوکار برای نیل به این هدف مقدس موفق شده و جمعی افراد ستمدیده را از این بلای خانمانسوز و وضع رقت بار رهایی بخشد. رجاء واثق دارم شما هموطنان عزیز که همیشه از کمک به بینوایان دریغ نداشته‌اید در این باره نیز از بذل مساعدت کوتاهی نخواهید نمود.

۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۳ به آگاهی رسید که برای اجرای برنامه‌های نوتوانی و کمک به جذامیان ایران، به فرمان شاهنشاه قریه شاه آباد (میان گنبدقابوس و بجنورد) از سوی بنیاد پهلوی به جذامیان داده شد. بیش از ۱۱۰۰۰ تن جذامی در جاهای گوناگون ایران زندگی می‌کنند. این جذامیان به قریه شاه‌آباد جا به جا خواهند شد و به کشاورزی خواهند پرداخت. با یاری سازمان برنامه و همکاری‌های فنی دولت فرانسه برای جذامیان خانه‌های بسیار مدرن با بهره‌برداری از بهترین تکنولوژی ساخته خواهد شد. هم چنین مدرسه‌های حرفه‌ای و دبستان و دبیرستان ساخته می‌شود تا جذامیان بهبود یافته بتوانند کارکنند و دانش و پیشه بیاموزند. بیشتر جذامیان در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، خراسان و شماری نیز در استان گیلان به سر می‌برند که با سرپرستی اکیپ‌های ویژه وزارت بهداری و ماموران انجمن حمایت جذامیان گردآوری می‌شوند. همه بیماران زیر دیدبانی و کنترل وزارت بهداری به قریه شاه‌آباد برده خواهند شد.

۲۷ فروردین ماه ۱۳۴۴ علیاحضرت شهبانو از آسایشگاه بابا باغی تبریز بازدیدکردند. از بامدادان جذامیان چشم به در دوخته و چشم به راه ورود علیاحضرت بودند. در ژرف‌های چشمهایشان گویی از هراس مرگ زودروس، تابش امید و نور دیده می‌شد. ساعت ده و نیم خودروی شهبانو وارد پهنه آسایشگاه شد. تنها اهورای ایران می داند که چه آتمسفر خدایی بر آسایشگاه سایه افکنده بود. یکی از جذامیان گفت: ما جذامیان از این پس دیگر احساس بدبختی نخواهیم کرد. زیرا ما هم مانند همه افراد سالم اجتماع توفیق دیدار شهبانوی ایران را یافتیم و به بزرگترین آرزوی زندگی خود رسیدیم. در پایان زمان بازگشت به تبریز فرارسید، علیاحضرت به بیماران گفتند: ما در تهران که هستیم یاد شما خواهیم بود، این را مطمئن باشید، هر احتیاجی که داشتید، چون به یادتان هستیم رفع خواهیم کرد.

۲۹ فروردین ماه ۱۳۴۴ نشست سالانه جمعیت کمک به جذامیان ایران در پیشگاه علیاحضرت شهبانو در کاخ ویژه برگزار شد. شهبانو در این نشست فرمودند که کمک به جذامیان باید هم مادی و هم معنوی و روحی باشد. دکتر راجی مدیر عامل جمعیت گزارش سالانه و ترازنامه جمعیت را خواند و افزود که بزرگترین بزرگواری دستوری است که شاهنشاه برای واگذاری زمین پهناوری میان گرگان و بجنورد داده‌اند (بهکده راجی) و آنگاه نقشه‌ای که برای دهکده جذامیان فراهم شده بود را به شهبانو نشان داد.

۹ بهمن ماه ۱۳۴۴ علیاحضرت شهبانو به مناسبب سالروز بین‌المللی کمک به جذامیان پیامی فرستادند.

آسایشگاه محرابخان

در سال ۱۳۴۰ شهبانو فرح پهلوی از آسایشگاه محرابخان در سه کیلومتری مشهد بازدید کردند. در این راه دکتر عبدالحسین راجی علیاحضرت فرح پهلوی را در راه بزرگی که در پیش داشتند همراهی کرد. پس از چند سال که شهبانو فرح پهلوی از آسایشگاه محرابخان دیدن کردند در آسایشگاه ۹۰۰ بیمار جذامی با ۱۸۰ کودک سالمشان زندگی می‌کردند. روزگار جذامیان بهتر شده بود. در ساختمان اصلی جذامخانه همه وسایل مدرن و پیشرفته وجود داشت. در دستشویی‌ها و شیر آب‌ها با نور باز و بسته می‌شد. وحشت مردم نیز کمتر شده بود و با آگاهی رسانی گسترده‌ی جمعیت کمک به جذامیان، مردم دریافتند که بیماری جذام واگیر ندارد. شمار بیماران جذامی در کشور شناخته شده بود و در برخی بیمارستان‌ها، بیمار جذامی را بستری و درمان می‌کردند. هر چند یک بار چند جراح سویسی به ایران می‌آمدند و جراحی‌های ترمیمی و پیوندهای گوناگون روی چهره و دست‌های جذامی‌ها انجام می‌دادند.[۶]

در روز بازدید، بیماران آسایشگاه محرابخان از شهبانو درخواست کردند که جایی جداگانه برای زندگی همسر و فرزندان تندرست آنها ساخته شود. شهبانو فرح پهلوی دستور ساختن خانه در استان خراسان برای جذامی‌های شفایافته را دادند. بدین ترتیب شهرکی در ۲۸۰ کیلومتری بجنورد به نام "بهکده راجی" ساخته شد.

بهکده راجی

کشاورزی در بهکده راجی
مدرسه در بهکده راجی

محمد رضا شاه پهلوی سی هزار هکتار از زمین‌های موجود در ۱۵۵ کیلومتری شمال غربی بجنورد برای ایجاد مرکزی برای جذامیان بهبود یافته به جمعیت کمک به جذامیان هدیه کرد. این بهکده به پاس خدمات ارزنده دکتر عبدالحسین راجی مدیر عامل فعال این جمعیت کمک به جذامیان و یکی از بنیان گذاران این بهکده به نام بهکده راجی نام گذاری گردید.

بهکده راجی در دشت گرگان، دهکده‌ای سبز و خرم و نوبنیاد بود و برای جذامیان پاک شده و درمان شده ایران ساخته شد. بهکده چون ستاره پنج پری از چند دهکده اقبالیه، دمدمه، سوق بالا، سوقه پایین، و بهکده مرکزی به وجود آمده بود. برای ۱۵۰۰ نفر جمعیت بهکده راجی در سال ۱۳۵۶ با هزینه‌ای بیش از ۴۰ میلیون تومان مدرن ترین و پیشرفته ترین روستای ایران ساخته شده بود. پروفسور کاریون کارشناس سازمان جهانی بهداشت پس از بازدید از بهکده گفته بود که "در یک علفزار بهشت کوچکی ساخته‌اند".

تا به کنون در بهکده راجی کلیه ابزار و نیازمندی‌های زندگی مانند سیصد خانه دو و سه اتاقه، یک بیمارستان بیست و پنج تختخوابی، یک دبستان دخترانه و پسرانه، آموزشگاه حرفه‌ای، ساختمان ژاندارمری، رستوران، مهمان سرا، سالن سینما، پمپ بنرین، کارخانه برق، پارک، و مغازه‌های نانوایی، قصابی، قهوه خانه و انبارهای کشاورزی، چراگاه‌ها برای دام، گاراژ، کارگاه‌های جوراب بافی، قالی بافی، درودگری، آهنگری، جوشکاری، و تعمیرگاه خودرو و دستگاه‌های گوناگون صنعتی، و مکان‌های دیگر همگانی ایجاد گردیده‌است.

هم چنین نسبت به کندن قنات‌های آب و حفر چاه‌های ژرف و لوله کشی آب آشامیدنی و ایجاد جوی و نهرها برای آبیاری مزرعه‌ها و باغ‌های میوه و ایجاد باغ‌های نوین میوه، درخت کاری خیابان‌ها و غیره اقدام شده‌است.

گرمابه بهکده با چهل دوش بهداشتی در اختیار اهالی است. خانه، آب و برق و خدمات پزشکی و درمانی به رایگان در اختیار ساکنین بهکده قرار دارد. ساکنین بهکده همه کار می‌کنند به ویژه زنان که روزها کودکانشان را به مهد کودک می‌سپارند و به کارگاه‌های جوراب بافی و قالی بافی می‌روند.

کوشش جمعیت حمایت از جذامیان بر این پایه‌است که بیماران بهبود یافته را هرچه زودتر با آخرین پیشرفت‌های کشاورزی و صنعتی آشنا نموده و سپس با دادن کمک‌های نخستین به تدریج همه امور کشاورزی و دامداری و دیگر فعالیت‌های اجتماعی را به خود ساکنین بهکده راجی بدهند. هر بیمار بهبود یافته حقوقی دریافت می‌کند و در آغاز ورودش به بهکده سه راس گوسفند به وی داده می‌شود.

هزینه کل ساختمان و همه وسایل جراحی بیمارستان بهکده راجی از جانب جمعیت کمک به جذامیان کشور آلمان پرداخت گردید.

در زمینه کشاورزی و دامداری بهکده پیشرفت‌های زیادی کرده‌است. هم چنین سیب زمینی و پنبه در بهکده کشت می‌شود و مازاد بر مصرف ساکنان بهکده از محصولات کشاورزی به سایر منطقه‌ها برای فروش می‌فرستد. سیستم کشاورزی بهکده مکانیزه‌است و از آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود.

آسایشگاه بابا باغی

تیمسار مبین در بازدید از کلاس سپاه‌دانش در جذامخانه بابا باغی

علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در روز ۲۵ فروردین ماه ۱۳۴۴ برای گشایش کنگره جمعیت خیریه فرح پهلوی وارد تبریز شدند. این سفر به ویژه برای دیدار از شرایط بد بیماران جذامخانه بابا باغی به این روستا بود. بابا باغی تا آن روز تنها جای نگاهداری جذامی‌هایی بود که از شهرهای گوناگون استان آذربایجان بدانجا آورده می‌شدند. با توجه به برداشت مردم از جذام، بیماران از جامعه رانده شده بودند و جز چند کشیش مسیحی و چند راهبه کسی در آن جا نمی‌خواست کار کند. بنیاد این آسایشگاه را بیماران در کشور ایران وام دار دکتر راجی و هم چنین خانم عذرا ضیایی از زنان بشر دوست جامعه ایران هستند.

در این سفر علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی گام نخست را برای کمک به جذامی‌ها برداشتند، و دستور دادند که باید به مردم آگاهی و آموزش درباره بیماری جذام داده شود و اینکه مردم باید بدانند که جذام واگیردار نیست. این آگاهی رسانی سبب شد که مردم همدردی و بشردوستی بیشتری نشان دهند. سپس پیوند با سازمان‌های داخلی و خارجی برای یاری به جذامیان آغاز شد. مرکزهای گوناگون یاری به جذامیان برای پیدا کردن بیماری‌های پوستی در لرستان، آسایشگاه محراب خان مشهد و بهکده راجی برای آنها که درمان و پاک شده بودند بر پا شد.

۲۳ امرداد ماه ۱۳۴۴ تیمسار سپهبد مبین فرمانده سپاهیان انقلاب به همراه معزی بازرس عالی سپاه دانش پس از بازدید از کارهای سپاهیان دانش و بهداشت در شهرهای مراغه، رضاییه و مهاباد وارد تبریز شدند. تیمسار مبین هنگام رسیدگی به کار سپاهیان دانش، از آموزشگاه سپاه دانش آسایشگاه جذامیان بابا باغی که در آن یکی از سپاهیان دانش فرزندان جذامیان را درس می‌داد بازدید کرد.

در سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی شهبانو فرح پهلوی دوباره از جذامخانه دیدن کردند. در آسایشگاه بابا باغی وزیر بهداری و بهزیستی و کارکنان جمعیت کمک به جذامیان و ۴۰۷ تن از بیماران جذامی زیر درمان به پیشباز علیاحضرت آمدند. رییس آسایشگاه بابا باغی به آگاهی رساند که شماری پزشک و متخصص جذام، جراح پلاستیک، جراح عمومی و بیماری‌های چشم، فیزیو تراپیست، و پرستار، و تکنسین بریا درمان و تندرستی بیش از ۴۰۰ بیمار جذامی این مرکز کار می‌کنند. این جذامیان با ۱۱۵ کودک تندرست خود در آسایشگاه زندگی می‌کنند.

در گزارش به علیاحضرت شهبانو هم چنین به آگاهی رساند شد که با گسترش درمان در سال ۱۳۵۵، ۱۷۶ عمل جراحی ترمیمی، ۲۱۴ عمل جراحی عمومی، ۳۷ عمل چشم و درمان با فیزیوتراپی انجام گرفته‌است. آسایشگاه بابا باغی با گسترش گردایه آموزشی، دبستان، کودکستان، و باشگاه‌های ورزشی کودکان در زمینه پرورش جسم و جان آنها گام‌های بلندی برداشته‌است. تا سال ۱۳۵۶ بیش از ۱۳۱ تن از بیماران به کارهای گوناگون پرداختند. بیماران معلول تا آنجا که توانشان پروانه می‌داد با بهره‌گیری از کارآموزی با دریافت دستمزد توانستند بر سر کار بروند و برای خود و جامعه سودمند باشند. پس از آن شهبانو از نقشه بیمارستان پنجاه تختخوابی آسایشگاه که تا چند ماه آینده می‌باید بهره برداری بشود دیدن فرمودند. آنگاه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی با دختری که سپاه دانش و اهل شیراز بود و داوطلبانه در آسایشگاه بابا باغی تبریز خدمت می‌کرد گفتگو کردند.


پیام علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به مناسبت روز بین‌المللی جذام و آغاز هفته جذام ۹ بهمن ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی

هموطنان عزیزم
در سالی که گذشت پیشرفت‌های رضایت بخشی در مورد شناخت و کنترل بیماری جذام به دست آمد و نتایج حاصله از برنامه‌های بیماریابی وزارت بهداری و بهزیستی و جمعیت ملی مبارزه با جذام منجر به تدوین برنامه مبارزه با جذام گردید که امید است در آینده منتهی به ریشه کنی این بیماری در مملکت گردد. دانشکده‌های پزشکی و موسسات تحقیقاتی کشور با کمک جمعیت ملی مبارزه با جذام، اقدام به پژوهش در تمام زمینه‌های این بیماری نمودند که شایان تقدیر بوده و با توجه به پژوهش‌های توام در حال اجرا در سایر کشورها نوید از پیشگیری موثر این بیماری را می‌دهد. کمک و مساعدت دولت و بخش خصوصی و گروه کثیری از مردم خیر و نیکوکار کارشناسان و مددکاران جمعیت را قادر ساخت که برنامه‌های رفاهی و درمانی خانواده‌های مجذومین و بهبودیافتگانی که کارآیی کافی ندارند را مورد تجدید نظر قرار دهد تا رفاه هر چه بیشتر آنان تامین گردد.
خوشبختانه برای اکثریت مردم ما روشن شده است که جذام اختلاف اساسی با سایر بیماری‌های عفونی نداشته و بیمار پس از بهبودی، فرد سالمی است و می‌تواند در تمام فعالیت‌های اجتماعی شرکت نماید.
انتظار دارم در هفته جذام جمعیت ملی مبارزه با جذام با همکاری و تشریک مساعی کلیه وسایل ارتباط همگانی و سازمان‌های دولتی و خصوصی در تشریح و توجیه این بیماری به هموطنان عزیزی که هنوز از این بیماری هراس دارند و بهبودیافتگان را بیمار تصور می‌کنند، موفق شود.

آسایشگاه نور آباد

در لرستان ناحیه‌ای است که پیشکوه نامیده می‌شود. در شمال غربی در بخش دلفان شهری دور افتاده وجود دارد که مردم آن را نورآباد نام گذاشته‌اند. مردم نور آباد گرفتار بیماری جذام بودند. در نورآباد پاسگاه ژاندارمری نیز بیرون از شهر قرارداشت و مردم نورآباد با خارج ارتباط نداشتند. روزی که شهبانو فرح پهلوی در خرم آباد از بیمارستان ۱۴۰ تختخوابی شیر و خورشید سرخ ایران بازدید کردند و از آنجا به بیمارستان مرکز پژوهش‌های پوستی راهی شدند هر که را دیدند جذام بر چهره و پیکرش نقش گذاشته بود. پس از آن مرکز پژوهش‌های جذام یکی از یکان‌های جمعیت کمک به جذامیان زیر سرپرستی علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در آمد. مرکز پژوهش‌های جذام در زمینی که پیشکش وزارت کشاورزی بود در ۱۵ ماه ساخته شده بود. ۲۷ تن در کار پژوهش و درمان بودند و سرپرستی پژوهش‌ها با یک یک پزشک فرانسوی بود. در لرستان ۵ تن بهداشت یار همیشگی در پی یافتن بیماران در منطقه بودند. سرانجام همه بیماران شناخته شده و زیر پوشش درمانی قرار گرفته بودند. بیماران از کار افتاده زیر پوشش بیمه‌های اجتماعی رفته بودند و به آنها حقوق بازنشستگی پرداخت می‌شد. گروه بیماریاب تا شهریور ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی در بازدید علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به درمان ۳۶۵۰ بیمار پرداخته و مرکز پژوهش جذام در درازای دو ماه به ۱۰٫۷۰۰ بیمار رسیدگی کرده بود.

خدمات اجتماعی

کمیسیون کمک رسانی به بیماران و خانواده‌های بیماران به جذام پیوسته نشست برگزار می‌کند تا سرویس‌های اجتماعی، هدیه‌ها و کمک‌های جنسی و نقدی از سوی مردم نیکوکار و دیگر سازمان‌های خیریه را به آنان برساند.

خدمات درمانی در آسایشگاه‌ها

در سال ۱۳۵۲ جمعیت کمک به جذامیان قراردادی برای استخدام پزشکان خارجی برای درمان بیماران با سازمان فرانسوی گسترش جهانی روستایی دستینه کرد. بر پایه این قرارداد یک پزشک جذام شناس، یک جراح ترمیمی جذام، یک چشم پزشک، یک متخصص آزمایشگاهی، یک پرستار، و یک فیزیوتراپ آغاز به کار کردند. هم چنین بخش‌های جراحی و جراحی ترمیمی، فیزیوتراپی، بیولوژی و بافت شناسی به راه افتادند.

در چارچوب انقلاب شاه و مردم و اصل سیزدهم آن فروش سهام به کارگران واحدهای بزرگ صنعتی یا قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی شرکت سهامی کشاورزی و دامداری در بهکده ایجاد شد و بیماران با خرید سهام هموند شرکت‌های سهامی شدند.

در سال ۱۳۴۱ فروغ فرخزاد چامه‌سرا برای ساختن فیلم "این خانه سیاه" است به جذام خانه بابا باغی رفت.

پس از انقلاب اسلامی

پس از انقلاب اسلامی پاسداران خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی جذامیان را به زور گرفتند و بیماران و دیگر کسانی که بهبود یافته و در آنجا زندگی می‌کردند کتک زده و بیرون کردند. علی یادگاری، یکی دیگر از جذامیان که چهره اش پر از جای زخم و کتک بود گفت: "من به این تصمیم اعتراض کردم که از سوی آقای... مسؤول مرکز با آچار فرانسه مورد حمله قرار گرفتم و صورتم مجروح شد. بیشتر بیماران این مرکز هیچ کسی را ندارند که از آنان نگهداری کند"

ابراهیم گریوانی، فرزند یکی از جذامیان نیز به خبرنگار ما یادآور شد: "از ۶۰ سال گذشته جذامیان در این محل اسکان داشته‌اند. بیشتر جذامیان در سطح شهر مشهد به گدایی مشغول هستند"

بن‌مایه‌ها

  1. دکتر عبدالحسین راجی ۱۲۸۱ خورشیدی زاده شد و ۱۳۵۱ خورشیدی چشم از جهان فروبست
  2. انتشارات دفتر مخصوص شهبانو، تهران ۱۳۵۴، ص. ۴۰ - ۴۱
  3. منصوره پیرنیا: سفر نامه شهبانو، انتشارات مهر ایران، ۱۳۷۱، ص. ۲۵۰
  4. World Health Organization
  5. Farah Pahlavi: Memoires, Paris, 2003, p. 158
  6. منصوره پیرنیا: سفرنامه شهبانو، انتشارات مهر ایران، پاریس، ۱۳۷۱، ص. ۲۴۹