تلگراف محمدعلی شاه به سپهدار اعظم درباره شکست سپاه ماکو و بسته ماندن مجلس شورای ملی ۲۵ شهریور ۱۲۸۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نخست انقلاب مشروطه

انقلاب مشروطه - از استبداد صغیر تا فتح تهران

۲۲ بهمن

تلگراف محمدعلی شاه به سپهدار اعظم درباره شکست سپاه ماکو و بسته ماندن مجلس شورای ملی ۲۵ شهریور ۱۲۸۷ [۱]


سپهدار اعظم
از تلگراف رمز شما تعجب کردم از روز اول سلطنت دستخطی که در اعطاء مجلس دادم لفظ مشروطه و مشروعه مطابق قانون محمدی بود. بعد لامذهبان بنای خودسری گذاشتند خواستند دین و دولت را ازمیان ببرند هرچه بدلایل و نصایح خواستم آنها را متقاعد کنم نشد تا اینکه بفضل‌الله و کمک حضرت حجت‌عجل‌الله‌فرجه بطوریکه لازم بود قلع و قمع مفسدین دین و دولت را کردم حالا شما می‌نویسید که قونسول می‌گوید دولت وعده داده است مجلس شوری بآنها بدهد قانون بآنها بدهد عدلیه بدهد همگی صحیح است دولت گفته است بسفرا هم امروز کتباً اعلان شده است دولت مجلس مشروعه که مطابق با مزاج مملکت و مطابق با شریعت نبوی صلوات‌الله باشد خواهد داد و بر سر قول خود استوار هم هست ولی چهار نفر مفسد رجاله اسم خودشان را مشروطه‌طلب گذاشته‌اند در تبریز علم خودسری افراشته‌اند حالا من بآنها تملقاًٌ و مجبوراً بگویم مشروطه دادم و برای سلطنت خود رفتن دین و آیین مسلمانی را ننگ تاریخی بگذارم معاذالله نخواهد شد عجب از غیرت شما عجب دولتخواهی می‌کنید همان است که مکرر گفته‌ام تا این اشرار تنبیه نشوند و پدرشان سوخته نشود دست‌بردار نیستم ولو اینکه دو کرور خرج شود بعد از فضل خدا قشون و نوکر و سوار و غیره هست که بتواند این خدمت بزرگ را بدین و دولت انجام بدهد مخصوصاً در مراسله‌ی سفرا قید شده است که اولیای دولت ایران وقتی می‌توانند این ترتیب مجلس مرتب کنند که آذربایجان منظم و رفع اشرار شده باشد که بفراغت خاطر مشغول مجلس باشند. شما توی اطاق نشسته دست بروی دست گذاشته‌اید چه باید کرد اگر اردوی ماکو را یکنفر مأمور گذاشته بودید میان آنها بود ابداً مراجعت نمی‌کردند برنمیگشتند حالا هم با تلگراف اقدامات از طرف من شده است ولی در محل شما هستید باید دست و پا بکنید و بهر شکلیست آنها را مراجعت بدهید امروز هم با آن صورتیکه دیروز سپهسالار اعظم داده فشنگ و تفنگ و گلوله و توپ با صدنفر سوار فرستاده شد بازهم اگر استمداد می‌خواهید اطلاع بدهید تکلیف آخری است که نوشتم.

منبع

  1. احمد کسروی، تاریخ مشروطه ایران، چاپ سیزدهم، بهمن ۲۵۳۶ شاهنشاهی، ص. ۷۵۹ - ۷۵۷