بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران هنگام باریابی نمایندگان مجلس سنا و مجلس شورای ملی ۶ اسفند ماه ۱۳۳۷
| برنامه عمرانی دوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۷ |
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران هنگام باریابی نمایندگان مجلس سنا و مجلس شورای ملی ۶ اسفند ماه ۱۳۳۷
در هفته گذشته خوشبختانه با بارندگی‌های نافع رفع نگرانی شد. قطعاً آقایان نیز اطلاع دارند که در تمام مملکت بارندگی شده‌است و حتی به من گزارش رسیده که در کویر لوت نیز برف آمده‌است.
چیزی به آخر سال باقی نمانده‌است و چون به علت تعطیلات عید شاید ملاقات آینده ما به ماه اردیبهشت موکول شود، صحبت امروز ما صحبت‌های دو ماهه خواهدبود. چند کار مهم در دستور مجلسین باقی مانده که البته آقایان با توجه و سرعت معقولی به آنها رسیدگی خواهیدکرد.
یکی موضوع جنگل‌ها، دیگری قانون کار و یکی دیگر قانون تشکیلات سازمانی و اداری مملکت است. در رسیدگی به لایحه بودجه که کلید همه کارها است، طبعاً تسریع خواهدشد. امسال دولت سعی کرده‌است حتی‌المقدور بودجه متوازنی تقدیم مجلس کند و این بودجه با کسر معقولی که از سال گذشته کمتر است، تنظیم شده‌است.
امکان‌های وصول مالیاتی تا به حال خیلی ضعیف بود و اگر با قبل از شهریور ۱۳۲۰ مقایسه کنیم می‌بینیم که وصول مالیات‌های ما نسبت به آن زمان خیلی تنزل کرده‌است، در صورتی که فعالیت‌های اقتصادی مملکت الان به مراتب بیشتر از شهریور ۱۳۲۰ است.
در سال‌های آتیه باید به چندین جهت سعی کنیم که مالیات آن طور که در قانون ذکر شده‌است و مسلماً عادلانه هم هست، وصول شود: یکی از لحاظ عدالت اجتماعی، و دیگری از نظر تورم پول، چون اگر ریال مورد احتیاج به طرز صحیح جمع شود و برای مخارج عادی خود احتیاجی به خردکردن ارزهای خارجی خویش نداشته‌باشیم، می‌توانیم از تمام ارزهای خارجی در امور مخصوص تولیدی استفاده کنیم.
به این ترتیب هم از تورم جلوگیری خواهیم کرد و هم کمتر محتاج به قرضه خارجی خواهیم شد، زیرا قرضه خارجی اگر صرفاً برای امور تولیدی به کار رود، به عقیده من هیچ ضرر ندارد، البته به غیر از ربحی که باید دائماً از بابت آن بپردازیم و در صورتی که این ریال را از داخله تأمین کنیم، در حقیقت این ربح را به خودمان می‌پردازیم.
بدیهی است برای هدف‌های بزرگی ناگزیریم اعتبار لازم را به هر ترتیب باشد تحصیل کنیم، از قبیل امور تولیدی، راه‌ها، راه‌آهن و بندر، که بدون آنها مملکت نمی‌تواند ترقی کند و اقتصاد سالمی داشته‌باشد.
فرض کنیم همانطور که یک بار دیگر هم گفتم، در منطقه‌ای مثل کرمان یا جیرفت چند تراکتور به کار اندازیم و وسایل کار این تراکتورها از قبیل نفت و بنزین و روغن را تأمین کنیم و همه آنها را در راه توسعه زراعت به کار ببریم. چندین هزار تن محصولی را که به دست خواهیم آورد، اگر راه نباشد چگونه حمل کنیم؟ یا توسعه واردات و صادرات ما اگر راه‌آهن و واگون و بندر کافی نداشته‌باشیم چه فایده دارد؟ به فرض تولید داخلی را زیاد کنیم به چه وسیله کالا را صادر کنیم؟ مملکتی که در جاده ترقی است باید همه این حساب‌ها را بکند. امروز کشتی‌ها به علت نبودن بندر بعضی اوقات یکی دو ماه در بنادر ایران معطل می‌مانند و طبعاً نرخ را بالا می‌برند. متأسفانه در قسمت راه‌سازی ما تاکنون چندین تجربه بد داشته‌ایم که باید با سرعت جبران شود، زیرا کار ما از این حیث دو سه سال عقب افتاده‌است.
به طوری که اطلاع دارید، بعد از سه چهار سال مطالعه بالاخره تصمیم گرفته‌شد که در برنامه‌های عمرانی خودمان تجدیدنظر کنیم تا در امور عملی مسئولیت‌ها لوث نشود و دستگاه‌های اداری مملکت عامل اجرای نقشه‌هایی باشند که سازمان برنامه با دقت و مطالعه آنها را تهیه کرده‌است و دستگاه‌های مسئول دولت موظف به عملی‌کردن این نقشه‌ها باشند. در غیر این صورت کار مشکلی است که یک دستگاه خودش هم نقشه بکشد هم آن را عملی کند و هم در اجرای آن نظارت نماید.
دستگاهی که قبلاً به وجود آمده‌بود، دستگاه عظیمی بود. از این پس کار دولت باید این باشد که در حسن اجرای کارهای این دستگاه دقت کامل کند و نگذارد کارها به تعویق افتد، تا آن حالت غیرطبیعی که ایجاد شده‌بود، کم‌کم به مجرای طبیعی خودش بیفتد.
ما اکنون با کوشش تمام مشغول صنعتی‌کردن کشور خود هستیم و در این راه حقیقتاً اقدامات مفیدی انجام گرفته‌است. سرمایه‌دارهای داخلی ما عوض معاملات بی‌معنی روی زمین بیشتر همّ خود را مصروف سرمایه‌گذاری در امور صنعتی کرده‌اند. در یک سال اخیر در حدود هفتصد تا هشتصدمیلیون تومان سرمایه‌گذاری شده‌است. با تأسیس بانک‌های مختلف امکان آن هست که به تدریج بتوانیم تا ۵۰۰میلیون دلار سرمایه بانکی تشکیل دهیم و بیش از پیش مردم وارد این نوع فعالیت‌ها شوند و کار برای آنها به وجود آید. کار متضمن مسئولیت و درآمد است و با وسائل بیشتری زندگی بهتر و تربیت صحیح‌تری برای کودکان تأمین می‌شود و بچه‌های سالم‌تر رشد می‌کنند.
اگر امروز قدرت خرید مردم را با چند سال پیش مقایسه کنید، تعجب خواهیدکرد. مثلاً شنیده‌بودم که تا چند سال پیش شاید در سبزوار اصلاً معنی پرتقال را نمی‌دانستند، ولی امروز کامیون‌های پرتقال که به آنجا می‌رود، در عرض چند دقیقه خالی و مصرف می‌شود.
چندی پیش کسی شکایت می‌کرد که در مشهد به خاطر پرداخت عوارضی که روی دوچرخه‌ها وضع شده‌بود، ۲۰۰۰۰ دوچرخه توقیف شده‌است. البته این عوارض لغو و دوچرخه‌ها را مرخص کردند، ولی همین وجود بیست‌هزار دوچرخه در مشهد خود دلیل بالارفتن سطح زندگی عمومی است.
من خودم گاهی که روی شمال ایران و دریای خزر با هواپیما پرواز می‌کنم، خانه‌های زیادی با شیروانی‌های براق می‌بینم که سابقاً دیده‌نمی‌شد. پیدا است که همه جا مردم مشغول خانه ساختن هستند. همه اینها نشان آن است که زندگی عمومی بهتر شده و تازه این هنوز اول کار است. تا یکی دو سال پیش ما فقط مشغول ترمیم خرابی‌های سال‌های ۱۳۳۰ بودیم. در واقع تازه به کار مثبت شروع کرده‌ایم و یقین است که در آینده هم سرعت کار بیشتر و هم تفاوتی که در زندگی مردم پدید خواهدآمد، زیادتر خواهدشد و سطح زندگی مرتباً بالاتر خواهدرفت. ولی همانطور که قبلاً هم گفته‌شد، جمعیت ایران فعلاً در حدود دو درصد اضافه می‌شود و در آتیه این تناسب از این بیشتر خواهدشد.
اگر همین دو درصد را در نظر بگیریم، بر جمعیت فعلی ایران سالی چهارصدهزار نفر افزوده می‌شود. از لحاظ کلی دقیقاً محاسبه شده که برای اینکه هم زندگی این عده تأمین شود و هم ضمناً سطح زندگی مردم ایران بالا برود، در عرض چهار پنج سال آینده تقریباً باید ده‌میلیارد تومان، یعنی صدمیلیارد ریال سرمایه‌گذاری شود. البته این کار چه از لحاظ داخلی و چه از نظر سرمایه‌های خارجی و چه کارهای تولیدی عملی خواهدشد. امیدوارم بزرگترین سرمایه‌گذاری از جانب خود مردم باشد، زیرا مردم دارند در این راه تشویق می‌شوند و این فعالیت عمومی هم اکنون به صورت سدها و کارخانه‌ها و کارهای دیگر از این قبیل که توسط مردم صورت می‌گیرد، نمایان است.
همه جا صحنه فعالیت است. خوشبختانه حالا دیگر اطراف تهران صحنه این فعالیت‌ها نیست، در خوزستان فعالیت شدیدی صورت می‌گیرد، در فارس به زودی این فعالیت شروع خواهدشد، در خراسان وضع از این لحاظ خوب است، به خصوص در هر جا که راه‌آهن به آن رسیده، کوشش عجیبی شروع شده‌است. امیدوارم بتوانیم راه‌آهن را به کرمان و بندرعباس هم برسانیم.
همچنانکه در کنفرانس مطبوعاتی گفتم، سیاست ما یک سیاست ملی است که تابع جریان روز نیست، بلکه بر اساس حفظ منافع ملت ایران استوار است.
خیلی از کسانی که به خارجه رفته‌اند، در مراجعت نقل کرده‌اند که بعضی از ایرانیان در هر مورد زبان به انتقاد از مملکت می‌گشایند و اظهار نارضایتی می‌کنند، در صورتی که خود این افراد از آن کسانی هستند که بیش از همه از این آب و خاک استفاده می‌برند.
من نمی‌دانم این چه اخلاق ناپسندی است که برخی از مردم ما دارند. انسان هر کاری را برای نفعی می‌کند، نفع این تنقیدهای بی‌اساس از مملکت، آن هم در خارج از کشور چه می‌تواند باشد؟ ایام عید نزدیک است، امیدوارم این سال را با خوبی به پایان برسانیم و سال آینده را با امید بیشتر شروع کنیم و موفقیت کامل‌تری در خدمت به کشور نصیب همه ما گردد.