بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در نشست هیات دولت ۲۴ بهمن ماه ۱۳۳۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
برنامه عمرانی دوم اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۳۹ خورشیدی تازی

بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۹


۲۴ بهمن ۱۳۳۹

از بیانات شاهنشاه در جلسه هیأت دولت


ما باید با حذف هزینه‌های زائد و صرفه‌جویی کامل و سعی کافی برای تحصیل درآمد بیشتر، ترتیبی بدهیم که برای کمک به بودجه کشور از هیچ دستگاهی انتظار کمک نداشته‌باشیم.

در بودجه‌نویسی فرمول سابق را که چند نفر می‌نشستند و روی ارقام سابق بودجه می‌نوشتند، تغییر دهید. تصمیم بگیرید که روی واقعیات بودجه‌نویسی کنید. برای پیدا کردن درآمد جدید ابتکار به خرج دهید و نقشه صحیح و عملی بکشید. در تنظیم بودجه مهمترین اصلی را که باید در نظر داشته‌باشید و رعایت نمایید، موضوع اجرای برنامه تثبیت اقتصادی است. سایر مسائل در مقابل این اصل تحت‌الشعاع است. بنابراین هیچ گونه هزینه‌ای نباید مغایر با برنامه تثبیت اقتصادی باشد.

در سال آتی پرداخت دویست‌وپنجاه‌میلیون تومان به بانک ملی بابت وام‌های دولتی امری ضروری و حتمی است که باید برای اجرای آن به هر ترتیب است، خود را آماده نماییم. من همواره خاطرنشان کرده‌ام که با اقتصاد ناسالم کار مملکت به جایی نمی‌رسد. طریق سالم این است که تورم در پول رایج کشور یا کمبود در ارز خارجی ایجاد نشود و وضع مطمئنی به وجود آید که سرمایه‌داران خارجی و داخلی با اطمینان و بدون دغدغه خاطر در رشته‌های مختلف سرمایه‌گذاری نمایند. بنابراین با در نظر گرفتن اصول برنامه تثبیت اقتصادی باید در کلیه امور مالی به طور سالم عمل شود و برای اجرای منظور باید هر گونه سختی و مشکلی را تحمل کنیم تا آینده مملکت تأمین گردد.

ما می‌خواهیم با در نظر گرفتن مقدورات مالی خود پیش برویم و کوشش کنیم که دست احتیاج پیش کسی دراز نکنیم. این است هدف ما و به همه شما هم توصیه می‌کنم که برای نیل به این هدف کوشش کنید و مساعی لازم به کار برید.

به هر حال در تنظیم بودجه نهایت دقت به خرج دهید و یک هیأت سه نفری از افراد مطلع تعیین کنید که به وزارتخانه‌ها بروند و بودجه آنها را دقیقاً و قلم به قلم رسیدگی نمایند و اقلام زائد و هزینه‌های غیر لازم و ضروری را حذف کنند و بودجه را بر اساس صحیحی تنظیم نمایند. منظورم این است که سیستم رونویسی از بودجه را تغییر دهید و با در نظر گرفتن احتیاجات حقیقی مملکت بودجه را بر اساس برنامه‌های لازم و برنامه‌های عملی تهیه نمایید. باز تکرار می‌کنم که به طور خلاصه دستور من این است در بودجه اصول برنامه تثبیت اقتصادی را حتماً رعایت کنید و پایه بودجه هر دستگاهی را بر اساس واقعیات بگذارید و پرداخت قسمتی از طلب بانک ملی را هم پیش‌بینی نمایید و هر گونه خرج اضافی را موکول به وصول درآمد بیشتر کنید.

مدتی است موضوع قانون کارِ تمام‌وقت استادان مورد بحث و مذاکره است، ولی هنوز دولت اعتبار آن را تأمین نکرده‌است. این مسئله یکی از کارهای اساسی برای دانشگاه‌ها است، زیرا استاد علاوه بر اینکه وقت بیشتری برای مطالعه پیدا می‌کند، تماس دائم او با شاگردان موجب وجود یک رابطه معنوی و حقیقی بین او و شاگرادانش خواهدشد و این امر اثرات مفیدی دربردارد. در حال حاضر بعضی از استادان با داشتن کارهای مختلف در خارج، اساساً تدریس در دانشگاه را یک امر فرعی و موقتی و اضافی می‌دانند و آن دلبستگی را که لازمه کار شریف معلمی است، به کار خود ندارند. از طرفی شاگردان هم به این قبیل استادان علاقه پیدا نمی‌کنند. باید این موضوع حقیقتاً حل شود و استاد فقط به کار تعلیم که از شرافتمندانه‌ترین و افتخارآمیزترین کارها است، بپردازد. استادی که در خارج مشغول زد و بند سیاسی یا کارهای دیگر است، هیچ وقت نمی‌تواند آن طوری که وظیفه دارد و لازمه شغل او است، وقت خود را صرف تدریس نماید. اصولاً چنین شخصی حوصله ندارد تدریس کند و به قول شاگردها از روی جزوه یک صفحه دیکته به شاگردان می‌گوید و فرار می‌کند. باید وسایلی فراهم کرد که شاگردان رو به هدف مقدس خود، یعنی کسب دانش و فضیلت و کمال گام بردارند و استادان بی‌دریغ و خالصانه تجربیات و معلومات خود را در اختیار آنها بگذارند تا وقت عزیز آنها بیهوده تلف نشود.

آنچه در دانشگاه در درجه اول اهمیت دارد و علت غایی وجود آن است، تقویت پایه علمی دانشجویان است و این تقویت صورت نمی‌گیرد مگر وقتی که وسایل و عوامل مادی و معنوی آن فراهم شود. یکی از این وسایل اجرای قانون تمام‌وقت استادان است، زیرا انحصار کار استاد به تعلیم و هدایت و رسیدگی به حال شاگردان، کمک مؤثری در پیشرفت و تقویت پایه علمی آنان خواهدبود.