بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران در آیین سلام نوروزی در کاخ گلستان ۱ فروردین ماه ۱۳۴۱
| برنامه عمرانی سوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۱ |
۱ فروردین ۱۳۴۱
از بیانات شاهنشاه در سلام نوروزی
سالی که گذشت مصادف با انجام کارهای اساسی در راه بنیان‌گذاری و تحکیم شالوده اجتماعی ملت ما بود.
فرارسیدن نوروز ما را به فکر عظمت گذشته این سرزمین می‌اندازد، عظمتی که به خواست خداوند انشاالله بتوانیم در آینده نزدیکی دوهزاروپانصدمین سال آن را جشن بگیریم.
وقتی که ما به این گذشته و به عظمت و جلال آن می‌نگریم، وظایف ما در حال و در آینده کاملاً روشن می‌شود. یعنی درک می‌نمایم که باید بکوشیم تا آن عظمت روحی و معنوی و در عین حال مقام بزرگ تشکیلاتی را که در گذشته داشتیم، به دست بیاوریم.
برای این منظور اصلاحاتی که شروع شده‌است مقدمه خوبی است. اصلاحاتی که می‌باید اساس اجتماع ما را بر پایه عدل و داد و انصاف و در عین حال بر پایه رفاه و آسایش مادی و پیشرفت اقتصادی و اصلاحات اساسی، من جمله اصلاحات ارضی و سایر اقداماتی که دولت مشغول انجام آن هست، قراردهد.
امیدوارم در سال جدید اقداماتی که در جریان انجام است با سرعت رو به تکامل برود و با اصلاحات دیگری در زمینه تحکیم بنیان ملی و تهذیب اخلاق و اصلاحات اداری و غیره، بیش از پیش توأم شود و ما بتوانیم هر روز بیشتر خودمان را در مقابل گذشته خویش سربلند و سرافراز بیابیم.
همانطور که امروز در پیام نوروزی خودم اشاره کردم، هر مملکتی که مثل ما از همه جهات در حال رشد و توسعه باشد، مسلماً دچار بحرانهای موقتی می‌شود، ولی کافی است به سایر نقاط دنیا نگاه کنیم تا ببینیم که وضع ما نسبت به غالب کشورهای دیگر چقدر بهتر است؟
در سال گذشته دولت در امر اصلاحات ارضی و تثبیت وضع اقتصادی موفقیتهایی به دست آورده‌است که انشاءالله ادامه خواهدیافت.
ما در آینده نزدیک دوهزاروپانصدمین سال بنیاد شاهنشاهی ایران را جشن خواهیم‌گرفت. چنین یادبودهایی در تاریخ ملل بسیار نادر است و حتی شاید ایران تنها کشوری در جهان باشد که چنین سابقه‌ای داشته‌باشد.
ما باید به مردم بفهمانیم که چرا در گذشته و در دوران شاهنشاهی بزرگ ایران ما توانستیم چنان قدرت و مقامی برای کشور خویش تحصیل کنیم. البته منظور من در اینجا توجه به جنبه کشورگشایی و لشگرکشی نیست، زیرا که هر چه ممکن است عظمت ظاهری به این قبیل زورآزماییها و پیروزیها مربوط باشد، ولی چنین مظاهر قدرت هم زود از میان می‌رود و هم دامنه آن محدود است و ما نیز امروزه نظری به خاک دیگران نداریم. آنچه واقعاً در این میان اهمیت دارد، آن عوامل روحی و معنوی است که عظمت و جلال حقیقی شاهنشاهی ایران را به وجود آورد، یعنی روح فضیلت و ایمان مردم به اصول و مبانی استوار و پرهیزگاری و راستگویی و سایر اصول اخلاقی که این شاهنشاهی حاصل آن بود. در بزرگداشت این یادبود تاریخی ما اضافه بر تذکر عظمت گذشته ایران باید علل و عوامل این عظمت را برای مردم روشن کنیم و خود این توجه ما و اهمیت دادن به این مبادی روحی و اخلاقی تأثیر مهمی در اجتماع ما خواهدداشت.
از طرف دیگر ما باید تا آنجا که از دستمان بر می‌آید در تقویت موازین دینی و ترویج اصول عالی اسلامی از هیچ کوششی فروگذار نکنیم، زیرا چنین تقویتی هم متضمن مصالح کشور ما و هم به مصلحت عالم اسلام است. اگر در همه کشورهای اسلامی همین اندازه روح علاقمندی و حسن نیت کامل به مصالح عمومی عالم اسلام حکمفرما باشد، مسلماً وضع دنیای اسلامی از آنچه امروز هست، بهتر و استوارتر خواهدشد. به هر حال ما کمال کوشش خود را در این راه به کار می‌بریم و انشاءالله تأییدات الهی نیز شامل حال ما خواهدشد.
بار دیگر تأکید می‌کنم که همه توجه و همّ ما باید این باشد که برای تأمین سعادت عمومی و اجتماعی، دستگاه قضایی کشور را روزبه‌روز کامل‌تر و بهتر کنیم و در راه نیل به هدف اصلی که تعمیم عدالت و یکسان بودن طرز اجرای آن درمورد همه اشخاص و در کلیه شرایط باشد از هیچ کوششی فروگذار ننماییم. امیدوارم این میل باطنی که یقین دارم آرزوی همه افراد مملکت نیز هست، هر روز بیشتر تحقق پیداکند.
درمورد دانشگاه، گمان نمی‌کنم احتیاج به تذکر باشد که این مؤسسه بزرگ علمی تا چه حد مورد علاقمندی من بوده و هست. همانطور که همه می‌دانند، بنیان‌گذاری این مؤسسه به دست پدر من صورت گرفت و خود من به شهادت خدا و وجدان تاکنون از هیچ گونه کوششی، چه از نظر معنوی و چه از لحاظ مادی در پیشرفت و تکامل آن فروگذار نکرده‌ام. در دنیای امروز پیشرفت هر مملکتی بستگی به ترقیات علمی آن دارد، زیرا دنیای کنونی دنیای علم و دانش است و ما نیز وقتی که بخواهیم در زمره ملل مترقی دنیا درآییم، یا مقامی را که از این بابت داریم محفوظ نگاه داریم، باید همگام با آنها در این راه قدم برداریم. لازمه این امر یکی فراهم کردن وسایل کار، یعنی ساختمانها و لابراتوارها و دستگاههای علمی و فنی است، و دیگری که مهمتر است پرورش افرادی است که از این وسایل استفاده کنند و کسان دیگری را به نوبه خود برای ادامه و تکمیل و توسعه کار تربیت نمایند.
مثلی است معروف که احترام هر امامزاده با متولی آن است. همه باید بدانند که در نیت و تصمیم ما برای ترقی روزافزون این دستگاه فرهنگی و پیشرفت تکامل آن کمترین تزلزلی روی نداده‌است و اشتباهات عده‌ای را هم نمی‌خواهم به حساب همه بگذارم، زیرا این کار نه شرط عقل است و نه شرط انصاف، اما باید این نکته را نیز متوجه بود که هر مملکتی در دنیا پیرو هر رژیمی که باشد، با اصول و قوانین معینی اداره می‌شود و به خصوص آزادترین و دموکراتیک‌ترین ممالک دنیا، جایی است که در آن قانون از هر جای دیگری شدیدتر مراعات می‌شود. اگر قوانین و مقررات دستخوش امیال و هوسهای افراد قراربگیرد، به قول معروف سنگ روی سنگ بند نخواهدشد.
همانطور که گفتم، علاقه ما نسبت به دانشگاه نه تنها کم نشده، بلکه بر اساس احتیاجات مملکت این توجه پیوسته زیادتر می‌شود. انشاءالله در سال جاری با روح و وضع جدیدی به کار پردازد که اساس آن توجه به هدف عالی و مقدس کسب علم باشد، و بدین منظور در این محیط وضعی فراهم گردد که در پرتو آن علم و دانش بتواند تجلی و ترقی بکند. با چنین مقدماتی یقین دارم سال۱۳۴۱ در تاریخ ایران، سال مبارک و امیدبخشی خواهدبود.
درمورد کارگران، انشاءالله ما بتوانیم روبه‌روز رفاه و آسایش بیشتری را برای این طبقه فعال و شریف مملکت تأمین کنیم. امیدوارم قانون کار، که وزارت کار مأمور اجرای آن است زودتر به نتیجه برسد. البته من مایلم خیلی کارهای دیگر نیز به نفع کارگران انجام بگیرد، که مهمترین آنها موضوع تأمین مسکن است. از طرفی دیگر خود کارگران باید روزبه‌روز در کار خود از لحاظ فنی واردتر بشوند و با اصول صنعتی که ممالک بزرگ در آن پیشرفتهای فراوان کرده‌اند، آشنایی زیادتری پیداکنند و ببینند که علل این ترقیات چه بوده‌است؟
امروزه در ممالک غیر کمونیستی رمز پیشرفت صنعت، همکاری بین سرمایه و کار است. ما نمی‌توانیم قبول کنیم که افراد از سرمایه خود درست استفاده نبرند، زیرا مصالح مملکت اقتضا می‌کند که از هر سرمایه‌ای که در مملکت سرمایه‌گذاری شده حداکثر استفاده برده‌شود و این امر احتیاج به معلومات فنی و اقتصادی و تجربی دارد که کارگران باید سعی کنند اطلاعات خود را در همه آنها بیشتر کنند. من به طوری که همیشه نشان داده‌ام، پیوسته به فکر طبقه کارگر هستم و امیدوارم بتوانیم روزبه‌روز زندگانی بهتری برای این طبقه تأمین کنیم.