بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در نشست شورای اقتصاد ۲۹ مهر ماه ۱۳۴۷
| برنامه عمرانی چهارم | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر | شورای عالی اقتصاد |
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در نشست شورای اقتصاد ۲۹ مهر ماه ۱۳۴۷
مسئله مهم آن است که ما کارها را جدی نمی‌گیریم. با یک کسری شروع می‌کنیم و بعد سعی می‌کنیم آن کسری را جبران نماییم، ناچار متمم بودجه می‌بریم. این روش را باید تدریجاً از بین برد.
دستور اصلی ما این است که بودجه سال ۴۸ را بر اساس وجوه قطعی و درآمدهای مسلم تنظیم نمایید. کارهایی که در بخش دولتی برای کشور حیاتی است، تعیین نمایید و برای اجرای آنها اعتبار لازم پیش‌بینی کنید، بقیه را ببرید روی اولویتها و حداکثر صرفه‌جویی.
همین چند روزه وزیر جدید آبادانی و مسکن، عده زیادی از مشاورین و کارمندان اضافی یا زائد را کنار گذاشته، اتومبیلها را از اشخاص گرفته و آنها را برای کارهای وزارتخانه اختصاص داده، منشی‌ها را به کار دفتر واداشته، تلفنهای اختصاصی را هر کجا زائد بوده، قطع کرده و در اختیار عموم قرارداده، جلو رفت و آمدهای غیر اداری را گرفته، روزی صدوچهل تا صد و پنجاه نفر برای دیدن رفقای خود به وزارتخانه مراجعه می‌کردند در حالی که هیچ کار اداری نداشتند، این اشخاص وقت کارمندان را تلف می‌کنند و مانع پیشرفت کارها می‌شوند. مگر این کارهایی را که او کرده چه شده، دنیا که به هم نخورده، کار وزارتخانه‌اش هم نخوابیده، برعکس شاید کارها از این پس بهتر انجام بشود. به تمام وزرا بگویید مشابه این کارها را در وزارتخانه‌های خود بکنند.
پس این کمیته انقلاب اداری که گفتم، چه شد؟ چه کار کرده؟ نتیجه‌اش چه بوده؟ نشستند و گفتند و برخاستند، همین! وزرا باید از کارهای لوکس بی‌مورد و استخدام‌های بی‌معنی و از انتصابات ناصحیح جلوگیری کنند. اگر کسی در گذشته خدمتی کرده به طرز دیگری به او کمک کنید. نه فوراً به عنوان مشاور یا بازرس او را تعیین نمایید، بدون اینکه هیچ کار مثبتی انجام دهد. وزرا نباید فکرکنند که چون مدتی است این افراد در مشاغل خود مانده‌اند تغییر آنها مشکل است. باید فکرکنند که امروزه تازه پشت میز وزارت نشسته‌اند و با این دید به کارها نگاه کنند.
به هر حال به دستگاه‌ها بگویید یک دینار اضافه بر بودجه سال گذشته دریافت نخواهند داشت، مگر در مورد کارهای ضروری که عدم اجرای آنها باعث زیان دولت شود. البته به بعضی دستگاه‌ها مانند آموزش و پرورش و بهداری باید کمک بشود تا مبادا کارشان متوقف گردد، آنها می‌روند و از سازمان برنامه پول می‌گیرند. اصولاً قراربود یک قسمت از کارهای وزارت بهداری و وزارت آموزش و پرورش را خود مردم انجام دهند. این طرح به کجا رسید و چه نتیجه‌ای از آن حاصل شد؟
تمام سخت‌گیریها را بکنید مشروط بر آنکه منجر به متوقف‌شدن رشد اقتصادی کشور نشود. سعی‌کنید تعادل قابل قبولی در بودجه پیداشود. از لحاظ ارزی هم بررسیها و صرفه‌جویی‌های لازم را بکنید. نتیجه کارتان باید این باشد که در آخر سال ۴۸ یک ذخیره ارزی قابل قبولی در حسابها باقی بماند. ما به شما خواهیم گفت که از چه چیزهایی نمی‌شود صرفنظرکرد، مابقی را خودتان بررسی کنید، آنچه را که لازم است، تصویب نمایید و بقیه بماند برای بعد.
اول سال من پیش‌بینی کردم و به رئیس بانک مرکزی هم گفتم که رشد ما از ده درصد تجاوز خواهدنمود، در نطق مجلس سنا هم اشاره به یازده درصد نمودم. طبق گزارشهایی که به من رسیده، مصرف برق به طور متوسط چهل‌وپنج درصد و سیمان سی درصد افزایش داشته‌است.
در این کشور هیچ چیز محال نیست، حقیقتاً کشور خاص و عجیبی است. در این کشور روی چشم و هم‌چشمی هزار کار می‌شود، شخصی که یخچال می‌خرد فردا همسایه‌اش هم که هیچ چیز ندارد، می‌رود و به هر شکل شده یک یخچال می‌خرد. حسابهای شما به خاطر همین طرز فکر مردم ایران غلط درمی‌آمد. البته زمانی خواهدرسید که بازار داخلی اشباع می‌شود و رشد اقتصادی قوس ملایمتری را طی خواهدکرد. به همین دلیل باید پیش‌بینی‌ها را طوری بنمایید که بتوانیم جبران آن را با افزایش صادرات بکنیم.