اساسنامه شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و دوم |
اساسنامه شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران - مصوب ۱۳۴۷٫۲.۴ کمیسیونهای مشترک راه و دارایی مجلسین
فصل اول - کلیات
ماده ۱ - نام شرکت، شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران است که مخفف آن هما است.
ماده ۲ - مرکز اصلی شرکت در تهران است ولی شرکت می‌تواند در صورت اقتضاء با تصویب هیأت وزیران مرکز شرکت را به محل دیگری منتقل‌نماید. شرکت می‌تواند در سایر نقاط داخل و خارج کشور شعبه یا نمایندگی دائر کند.
ماده ۳ - مدت شرکت نامحدود است.
ماده ۴ - موضوع شرکت تصدی هر گونه حمل و نقل هوایی مسافر و بار و محمولات پستی در داخل و خارج کشور و انجام امور مربوط به‌هواپیمایی بازرگانی و بهره‌برداری هوایی و انجام هر گونه عملیات بازرگانی مربوط به حمل و نقل هوایی از قبیل:
الف - خرید و فروش - اجازه و استیجار هواپیما و موتور و متفرعات آن و همچنین آلات و وسائل و لوازم یدکی و هر گونه تجهیزات زمینی یاهوایی دیگر مربوط به امور هواپیمایی.
ب - ایجاد تأسیسات لازم برای ساختن هواپیما و تعمیر و نگهداری آن و بازدید اساسی مربوط به هواپیما - موتور - آلات و ادوات - دستگاهها ومتفرعات و قطعات آنها و سایر وسائل و تجهیزاتی که در امر هواپیمایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ج - آموزش کارکنان هواپیمایی اعم از پروازی و فنی و اداری.
د - اعطای نمایندگی کل و همچنین نمایندگی فروش بلیط به اشخاص یا مؤسسات در داخل و خارج کشور.
ه - انجام خدمات مربوط به هواپیما و مسافر و بار (هندلینگ).
و - ایجاد وسائل مخابراتی و ارتباطی اختصاصی.
ز - سرمایه‌گذاری یا مشارکت در سایر شرکتها و مؤسسات داخلی و خارجی در اموری که مستقیم یا غیر مستقیم مربوط به امر هواپیمایی بازرگانی‌است و اخذ و اعطای کمکهای عملیاتی - فنی و اداری در امور مربوط به هواپیمایی.
ح - اخذ و اعطای وام از مؤسسات داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
ماده ۵ - سرمایه شرکت هزار میلیون ریال است که به هزار سهم یک میلیون ریالی با نام و غیر قابل انتقال تقسیم و کلیه آن توسط دولت تعهد و ۳۴%آن پرداخت گردیده‌است.
فصل دوم - ارکان شرکت
ماده ۶ - ارکان شرکت عبارت است از:
۱ - مجمع عمومی.
۲ - هیأت مدیره.
۳ - بازرسان.
۱ - مجمع عمومی.
ماده ۷ - نمایندگی سهام دولت در شرکت به عهده وزیران دارایی و راه و یک نفر دیگر از وزراء به انتخاب هیأت دولت خواهد بود.
ماده ۸ - مجمع عمومی عادی شرکت لااقل سالی یک مرتبه حداکثر تا پایان شهریور ماه علاوه بر آن به طور فوق‌العاده به تقاضای هر یک ازنمایندگان صاحب سهم یا رییس هیأت مدیره یا مدیر عامل یا بازرسان به دعوت کتبی مدیر عامل شرکت تشکیل می‌گردد.
مجامع عمومی عادی دارای‌وظائف و اختیارات زیر می‌باشند:
الف - تعیین خط مشی کلی امور مربوط به شرکت.
ب - تصویب سرمایه‌گذاری یا مشارکت.
ج - رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش عملیات یک‌ساله شرکت و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان و اندوخته‌ها و ذخیره‌های احتیاطی‌پس از شنیدن گزارش بازرسان.
د - انتخاب هیأت مدیره و مدیر عالم و بازرسان.
ه - تعیین حقوق و مزایا و پاداش مدیر عامل و اعضاء هیأت مدیره و حق‌الزحمه و پاداش بازرسان و حق حضور اعضاء هیأت مدیره در صورتی که‌از شرکت حقوق دریافت نکنند.
و - تصویب بودجه.
ز - اتخاذ تصمیم نسبت به سود ویژه و ذخیره مطالبات لا وصول.
ح - اتخاذ تصمیم نسبت به موضوعاتی که از طرف رییس هیأت مدیره و یا مدیر عامل در دستور جلسه قرار گرفته و یا مجمع عمومی طرح آن رالازم بداند.
ماده ۹ - مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت به تقاضای هر یک از نمایندگان صاحب سهم یا رییس هیأت مدیره یا مدیر عامل و به دعوت کتبی مدیرعامل برای رسیدگی به مسائل زیر تشکیل می‌گردد:
الف - افزایش یا کاهش سرمایه.
ب - تغییر مواد اساسنامه.
مصوبات مجمع عمومی فوق‌العاده پس از تحصیل مجوز قانونی به موقع اجراء گذارده می‌شود.
ماده ۱۰ - هیأت مدیره - مدیر عامل - بازرسان بدون حق رأی در مجامع عمومی شرکت می‌نمایند.
ماده ۱۱ - صورت مذاکرات و تصمیمات مجامع عمومی در دفتر مخصوصی ثبت و به امضای نمایندگان صاحب سهم خواهد رسید و در صورت‌لزوم رونوشت تمام یا قسمتی از آن برای تسلیم به مراجع مربوط با امضاء مدیر عامل ارسال می‌گردد.
۲ - هیأت مدیره.
ماده ۱۲ - هیأت مدیره شرکت مرکب است از پنج عضو اصلی که به وسیله مجمع عمومی انتخاب می‌گردند و یک نفر از اعضای اصلی به انتخاب‌مجمع عمومی و تصویب هیأت وزیران و صدور فرمان ملوکانه به عنوان مدیر عامل شرکت منصوب می‌شود. اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل برای‌مدت چهار سال انتخاب می‌شوند و تجدید انتخاب هر یک از آنان بلامانع است.
مجمع عمومی ضمناً دو نفر عضو علی‌البدل انتخاب می‌نماید که در صورت فوت یا استعفا یا غیبت بیش از سه ماه هر یک از اعضاء اصلی عضوعلی‌البدل به دعوت هیأت مدیره برای بقیه مدت عضویت عضو اصلی در هیأت مدیره انجام وظیفه خواهد نمود و عضو علی‌البدل دیگری از طرف‌مجمع عمومی انتخاب می‌شود.
ماده ۱۳ - هیأت مدیره در اولین جلسه از بین خود یک نفر را به عنوان رییس انتخاب می‌نماید و انتخاب مدیر عامل به این سمت بلامانع است.
ماده ۱۴ - هیأت مدیره حداقل ماهی دو بار تشکیل جلسه خواهد داد. صورت جلسات هیأت مدیره باید در دفتر مخصوص ثبت و به امضای‌اعضای حاضر در جلسه برسد.
رونوشت یا خلاصه صورت جلسات با امضای مدیر عامل در صورت لزوم برای تسلیم به مراجع مربوط ارسال خواهد شد.
ماده ۱۵ - تصمیمات هیأت مدیره به اکثریت آراء معتبر خواهد بود و در مواردی که هیأت مدیره با حضور سه نفر تشکیل شود تصمیمات به اتفاق‌آراء معتبر است.
ماده ۱۶ - وظائف هیأت مدیره عبارت است از:
الف - رسیدگی به بودجه سالانه و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
ب - تصویب طرحهای کلی شرکت در حدود مصوبات مجمع عمومی.
ج - تصویب اصول مربوط به تعیین نرخهای مخصوص امور هواپیمایی از هر قبیل.
د - پیشنهاد تعرفه نرخهای حمل و نقل هوایی به مراجع صلاحیتدار برای تصویب.
ه - پیشنهاد آیین‌نامه‌های موضوع ماده ۸ قانون تأسیس شرکت ملی هواپیمایی ایران و بهره‌برداری هوایی.
و - تصویب آیین‌نامه‌های داخلی شرکت که از طرف مدیر عامل پیشنهاد می‌شود و تغییر یا اصلاح آنها به استثنای آیین‌نامه‌های مندرج در بند (ه).
ز - شور و اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهادهای مدیر عامل در حدود مواد اساسنامه.
ح - اتخاذ تصمیم در مورد گزارش سالانه مدیر عامل و ترازنامه عملیات یک‌ساله شرکت برای طرح در مجمع عمومی ط - پیشنهاد افزایش یا کاهش سرمایه شرکت به مجمع عمومی.
ی - پیشنهاد تغییر و اصلاح مواد اساسنامه به مجمع عمومی.
ماده ۱۷ - مدیر عامل بالاترین مرجع امور اجرایی شرکت است که به تنهایی دارای حق امضاء از طرف شرکت می‌باشد و به طور کلی اداره امورشرکت اعم از عملیات - فنی اداری - مالی و بازرگانی و استخدامی به عهده او محول است و علاوه بر اختیارات فوق دارای وظائف و اختیارات زیر نیزمی‌باشد:
الف - اجرای مصوبات هیأت مدیره.
ب - نمایندگی تام‌الاختیار شرکت در کلیه مراجع قضایی و غیر قضایی با حق تعیین وکیل و اختیار توکیل و همچنین ارجاع امر به داوری و تعیین‌داور و حق سازش و پیش‌بینی ارجاع امر به داوری در قراردادها.
ج - انجام کلیه معاملات منقول و غیر منقول اعم از قطعی و رهنی و معاملات با حق استرداد و اجاره و استیجار و انجام هر گونه عملیات بانکی وبازرگانی در داخل و خارج کشور و عقد قراردادهای لازم.
ماده ۱۸ - مدیر عامل می‌تواند به مسئولیت خود قسمتی از اختیارات خود را به هر یک از اعضای هیأت مدیره - قائم‌مقام - معاونان - یا کارمندان‌شرکت تفویض کند و به آنان حق امضاء از طرف شرکت بدهد و همچنین می‌تواند در غیاب خود تمام اختیارات خود را به هر یک از اعضاء هیأت مدیره- قائم‌مقام یا معاونان واگذار نماید، ولی قراردادها و چکها و اسناد مالی با امضای مشترک دو نفر که مدیر عامل حق امضاء به آنان تفویض کرده‌است‌معتبر خواهد بود.
۳ - بازرسان.
ماده ۱۹ - شرکت دو نفر بازرس خواهد داشت که از طرف مجمع عمومی به پیشنهاد وزیر دارایی و وزیر راه برای مدت یک سال انتخاب می‌شوند. بازرسان می‌توانند از حسابداران خبره برای حسابرسی استفاده نمایند.
فصل سوم - سال مالی - ترازنامه و تقسیم سود
ماده ۲۰ - سال مالی شرکت از اول فروردین ماه هر سال آغاز و روز آخر اسفند همان سال به پایان می‌رسد.
ماده ۲۱ - هیأت مدیره باید ترازنامه و صورتحساب سود و زیان هر سال مالی را حداقل ۴۰ روز قبل از انعقاد مجمع عمومی سالانه به منظوررسیدگی در اختیار بازرسان به گذارد.
تبصره - مجمع عمومی سالانه باید حداکثر تا آخر شهریور سال بعد تشکیل گردد.
ماده ۲۲ - از کلیه درآمدهای شرکت پس از وضع هزینه‌ها و ذخیره استهلاک‌ها و مطالبات مشکوک‌الوصول و ذخیره احتیاطی و سایر کسور قانونی‌بقیه به عنوان سود ویژه تعیین می‌گردد.
تبصره - درآمدهای غیر عملیاتی عیناً برای تقویت بنیه مالی شرکت در پایان هر سال به حساب اندوخته سرمایه شرکت برده خواهد شد.
ماده ۲۳ - سایر موضوعات و مواردی که در این اساسنامه قید نشده تابع مقررات قانون تجارت است.
ماده ۲۴ - هر گونه اصلاح و تغییر در مواد این اساسنامه با تصویب کمیسیونهای دارایی و راه مجلسین خواهد بود.
اساسنامه فوق مشتمل بر بیست و چهار ماده و دو تبصره در تاریخ روز چهارشنبه چهارم اردیبهشت یک هزار و سیصد و چهل و هفت شمسی به استنادماده ۸ قانون تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران و بهره‌برداری هوایی کشوری به تصویب کمیسیونهای مشترک راه و دارایی مجلسین رسیده و صحیح‌است.
رییس مجلس شورای ملی -- رییس مجلس سنا
مهندس عبدالله ریاضی -- مهندس شریف‌امامی