اساسنامه سازمان آب و برق خوزستان
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
اساسنامه سازمان آب و برق خوزستان - مصوب ۹ خرداد ۱۳۳۹ کمیسیون مشترک برنامه مجلسین
ماده ۱ - برای اجراء مقاصد مشروح زیر:
الف - عملیات عمرانی مربوط به آبیاری در مناطقی که از آب رودخانه‌های کرخه - دز - کارون - هندیجان و جراحی مشروب خواهد شد متضمن‌احداث سد و آب‌بند و ایجاد شبکه توزیع آب و توسعه آن و همچنین اجرای طرحهای مربوط به ایجاد و توسعه برق و انتقال آن در خوزستان و مناطقی‌که انتقال برق به آن مناطق از نظر اقتصادی و فنی صحیح باشد.
ب - اداره و بهره‌برداری از تأسیساتی که بر اثر اجراء طرحهای مذکور فوق ایجاد خواهد گردید.
ج - اتخاذ طریقه‌های جدید فنی برای پیشرفت و توسعه کشاورزی و حداکثر استفاده از منابع موجود.
راهنمایی و تشویق مالکین و زارعین برای بهبود وضع کشاورزی و همچنین آشنا ساختن آنها به سایر عواملی که موجب ازدیاد تولید و بهره‌برداری بیشتر از منابع‌می‌باشد مانند کشاورزی مکانیزه و استفاده از کود شیمیایی و انتخاب نوع زراعت و نوع بذر و همچنین تثبیت حقوق و وضع زارعین.
د - ترویج استفاده از نیروی برق در صنایع و شهرها و ایجاد امکانات استفاده برق برای تأسیسات صنعتی و افراد به نازلترین قیمتی که با اصول‌صحیح فنی و مالی و بازرگانی منطبق باشد.
سازمانی به نام "سازمان آب و برق خوزستان" برای مدت نامحدود تشکیل و بر طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد گردید و تشکیلات شرکت گاز وبرق خوزستان و واحدهای مربوطه با تمام وظایف و تشکیلات و اختیارات و داراییهای خود ضمیمه سازمان مزبور خواهد شد.
ماده ۲ - "سازمان آب و برق خوزستان" دارای شخصیت حقوقی بوده و مرکز اداری آن در اهواز (یا هر محل دیگری که بنا بر احتیاج از طرف رییس‌سازمان معین شود) و منطقه عملیاتش در مناطق مذکور در بند (الف) ماده (۱) خواهد بود و می‌تواند در سایر نقاط دفتر یا شعب یا نمایندگی بنا براحتیاج داشته باشد.
ماده ۳ - سازمان آب و برق خوزستان دارای استقلال مالی بوده و در حدود اعتبارات مصوب می‌تواند هر گونه قراردادی که برای اجراء مقاصدمذکور در ماده (۱) لازم بداند منعقد کند.
ماده ۴ - سازمان آب و برق خوزستان می‌تواند کلیه اقدامات قانونی را که جهت پیشرفت مقاصد مذکور در ماده (۱) لازم و یا مناسب بداند انجام دهداین اختیارات بدون این که منحصر و محدود به موارد مذکور زیر باشد عبارت است از:
الف - حق اداره و کنترل رودخانه‌های پنجگانه مذکور در بند الف ماده (۱) و تنظیم آب انهار، حق اعطاء اجازه برای احداث تأسیسات جدید یا تغییردر تأسیسات موجود در مسیر آبهای آن مناطق در حدود مقررات مملکتی.
تبصره - حقوق مکتسبه افراد و مؤسسات خصوصی محترم و محفوظ خواهد بود ولی از تاریخ تصویب این اساسنامه هیچ گونه مستحدثات جدیدمربوط به امور آبیاری بدون موافقت سازمان آب و برق خوزستان نباید در آن منطقه به وجود آید.
طرز تحصیل اجازه و شرایط آن طبق آیین‌نامه سازمان تعیین خواهد گردید.
ب - مبادرت به فعالیتهای تولیدی و تأسیساتی و بهره‌برداری از طرحها.
ج - حق تولید و انتقال و فروش و واگذاری نیروی برق و تعیین نرخ آن و وصول بهای برق.
د - حق توزیع و فروش و واگذاری آب و همچنین تعیین آب‌بها و هزینه‌های دیگر و وصول آنها به منظور استهلاک هزینه و سرمایه تأسیساتی.
ه - سازمان آب و برق خوزستان به منظور تثبیت وضع مالکیت محل باید در صورتی که ادارات ثبت املاک برای روشن ساختن وضع مالکیت‌محل هر گونه مساعدت و توضیحی نسبت به حقوق مربوط به مالکیت و اراضی و آب بخواهند با آن ادارات نسبت به موضوعات مذکور مساعدت‌نماید.
و - سازمان آب و برق خوزستان می‌تواند به نام خود هر گونه معامله‌ای انجام دهد و هر نوع قرارداد منعقد و اجرا کند و اموال مورد نیاز را خریداری‌نماید و اقدام به تأسیس شرکت و خرید سهام شرکتهای دیگر نماید و در بانکها حساب جاری افتتاح نماید و با اخذ تضمینات کافی وام یا اعتبار بدهد وهمچنین می‌تواند مطالبات و حقوق خود را وصول کند.
ز - سازمان برای اجراء وظایف خود می‌تواند هر قسمت از اختیارات خود را که لازم بداند به مسئولیت خود به سایر مؤسسات دولتی یا غیر دولتی‌محول نماید.
ماده ۵ - سازمان آب و برق خوزستان تحت ریاست قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه طبق اصول بازرگانی اداره خواهد شد و قائم‌مقام‌نخست‌وزیر در سازمان برنامه نماینده قانونی سازمان در مراجع قضایی و اداری بوده و می‌تواند به نام سازمان آب و برق خوزستان بر اشخاص حقیقی یاحقوقی اقامه دادخواهی نماید یا از دعاوی مطروحه دفاع کند و در تمام مراحل قضایی و مراجع قانونی دارای کلیه اختیاراتی است که به مقتضای موردپیش می‌آید و همچنین می‌تواند دعاوی مربوط را صلحاً خاتمه دهد و اختلافات را به موجب قرارداد یا موافقت به داوری ارجاع کند و داور اختصاصی‌سازمان را تعیین نماید و نسبت به داور مشترک تراضی نماید.
تصویب و امضاء قراردادها و همچنین استخدام کارمندان و متخصصین و تعیین شرایط استخدامی آنها و تصویب بودجه اداری و انتفاعی سازمان وتشکیلات اداری آن با قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه است و او می‌تواند تمام یا قسمتی از اختیارات خود را به مدیر عامل یا حق توکیل غیرتفویض کند و یا بنا بر پیشنهاد مدیر عامل وظایف و مسئولیت هر قسمت از تشکیلات اداری را تعیین و اختیارات متصدیان را معلوم نماید.
ماده ۶ - مدیر عامل برای مدت سه سال با حقوق و شرایط معین بنا بر پیشنهاد قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه و تصویب نخست‌وزیر به‌عنوان مدیر عامل سازمان آب و برق خوزستان منصوب می‌گردد و مسئول حسن اداره سازمان می‌باشد.
ماده ۷ - مدیر عامل بنا بر وضع و حجم کارهای جاری با پیش‌بینی احتیاجات آینده تشکیلات اداری و فنی را تنظیم خواهد نمود. و پس از تصویب‌قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه به موقع اجراء خواهد گذارد و برای تکمیل کادر اداری و فنی مبادرت به آموزش فنی و مهارتهای لازم و تخصصی‌که برای خدمات سازمان لازم است خواهد نمود تا به تدریج کارمندان ایرانی بتوانند اداره تأسیسات را عهده‌دار شوند.
ماده ۸ - سازمان آب و برق خوزستان می‌تواند متخصصین و کارمندان خارجی خود را برای مدت موقت با حقوق و شرایطی معین طبق مقررات‌فصل پنجم آیین‌نامه استخدام کند.
ماده ۹ - در هر مورد که سازمان برای اجراء وظایف محوله احتیاج به خرید زمین پیدا کند و یا برای اجراء عملیات و برنامه‌های مذکور در ماده ۱احتیاج به حق عبور از اراضی غیر داشته باشد و یا بخواهد خط انتقال نیرو یا مجرای لوله‌های آب و امثال آن را از املاک اشخاص عبور دهد و با مالک ویا مالکین تراضی حاصل نشود می‌تواند با تعیین مقدر زمین با آب و تأسیسات و ابنیه مورد نیاز و تهیه نقشه (در مواردی که ممکن باشد) طبق ماده ۱۶قانون برنامه عمرانی هفت‌ساله دوم و آیین‌نامه آن به وسیله سازمان برنامه و یا مستقیماً اقدام به خرید ملک یا تحصیل اجازه حق عبور (با پرداخت‌حق‌الارض) بنماید.
ماده ۱۰ - در پایان هر سال از طرف قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه حسابرسان و ممیزینی برای رسیدگی به محاسبات سازمان تعیین خواهندشد که به کلیه دفاتر و اسناد محاسبات رسیدگی نمایند و گزارش خود را برای قائم‌مقام نخست‌وزیر در سازمان برنامه ارسال دارند.
ماده ۱۱ - سازمان می‌تواند هر کس را که بدون داشتن حق یا اجازه و یا در خارج از نوبت مقرر از انهار و شبکه آبیاری مصرف کند و یا از نیروی برق‌بدون رضایت سازمان استفاده نماید طبق مقررات قانون مجازات عمومی تعقیب نموده و خسارات خود را مطالبه و وصول نماید.
ماده ۱۲ - سازمان آب و برق خوزستان مطابق مقررات آیین‌نامه مصوب کمیسیونهای مشترک دادگستری و برنامه مسئول انجام وظایفی است که‌طبق این اساسنامه و آیین‌نامه مربوطه به عهده‌اش محول گردیده.
اساسنامه فوق که مشتمل بر دوازده ماده و یک تبصره است و در تاریخ ۱۳۳۹٫۳٫۹ به تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین اتخاذ گردیده است قابل اجرا می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی -- رییس مجلس سنا
رضا حکمت -- محسن صدر